Bác Trần Vinh Dự có một bài viết tuyệt hay giới thiệu một lý thuyết trong political science gọi là "preference falsification" của tác giả Timur Kuran. Bác Dự liên hệ lý thuyết này với các cuộc cách mạng Arab spring vừa qua và dùng nó để giải thích tại sao cuộc nổi dậy của sư sãi Miến điện năm 2007 không thành công. Bác Dự cũng liên hệ lý thuyết này với vai trò tuyên truyền/đàn áp của chính quyền và đối nghịch lại là thế giới Internet/blog, hai thái cực trên đoạn thẳng 0-1 trong ví dụ của bác Dự.
Nếu được góp ý vào lý thuyết này tôi muốn đưa thêm vào tác động của external shock lên phân bổ 0-1 nói trên (external ở đây hàm ý những gì bên ngoài social/political spectrum ảnh hưởng đến quan điểm nội tại của mỗi cá nhân). Ví dụ external shock khởi mào cho Arab spring là vấn đề giá lương thực tăng quá nhanh gây bất mãn trong một bộ phận dân chúng (tương tự như vậy giá xăng dầu là một yếu tố dẫn đến cuộc nổi dậy lật đổ Suharto năm 1998 ở Indonesia). Một ví dụ về external shock khác là Kosovo conflict năm 1999 đã dẫn đến sự sụp đổ của chế độ Milosevik ở Nam tư.
Theo tôi để hiệu ứng bandwagon xảy ra như bác Dự mô tả, ngoài yêu cầu phân bổ 0-1 không bị đứt đoạn còn cần thêm một external shock nếu lực lượng internal ở một đầu không đủ mạnh để làm nghiêng cán cân 0-1. Đó là lý do tại sao TQ đang ra sức chống lạm phát và tìm cách xì hơi property bubble từ từ. VN ngoài những nguy cơ tương tự còn có một potential external shock là vấn đề HS-TS.
http://www.voanews.com/vietnamese/blogs/du/that-trong-nha-09-23-2011-130444278.html
No comments:
Post a Comment