Một bài overview rất tốt về TPP (link lấy từ Viet-studies).

Một bài overview rất tốt về TPP (link lấy từ Viet-studies). Tôi không biết nhiều về TPP nên không có ý kiến gì, chỉ nhân đây nói thêm về một khái niệm mà cuối bài này có nhắc đến.

Trong tiếng Anh thuế liên quan đến thu nhập (tax) phân biệt rất rõ với thuế liên quan đến hàng hóa xuất nhập khẩu (tariff). Chưa kể thuế tiêu thụ đặc biệt lại được gọi khác nữa (excise). Tariff có lịch sử lâu đời hơn (income/consumption) tax. trước đây cũng là cách để chính quyền (vua, lãnh chúa...) có thu nhập bên cạnh rent (thu nhập từ của cải của chính họ). Dần dần tariff trở thành một công cụ để bảo hộ cho hàng hóa sản xuất trong nước hơn là để raise revenue.

Tax, ở đây phải hiểu là income tax và consumption tax (vd VAT), chỉ xuất hiện khoảng hơn 100 năm lại đây (trừ một vài trường hợp ngoại lệ). Mục đích chính của tax là raise revenue cho chính quyền, ngoài ra income tax còn được sử dụng như một hình thức phân chia lại thu nhập giữa các tầng lớp giầu nghèo trong xã hội. Đến nay ở các nước phát triển tax là nguồn thu nhập chính cho chính phủ chứ không phải tariff, trong khi nhiều nước đang phát triển (như VN) vẫn phải phụ thuộc một phần vào thu nhập từ tariff.

Có lẽ vì lý do lịch sử, ngôn ngữ nên tiếng Việt gọi cả tax và tariff là thuế. Đây không phải là vấn đề nghiêm trọng nhưng cần hiểu rõ cách hiệp định/tổ chức quốc tế (WTO, TPP) chỉ động chạm đến tariff còn tax là vấn đề nội bộ của từng nước (thậm chí từng bang như ở Mỹ). Cách viết như ở cuối bài của thứ trưởng Trần Quốc Khánh có thể làm những người không có chuyên môn hiểu nhầm rằng TPP/FTA không động chạm gì đến thuế giá trị gia tăng (thuộc nhóm tax) vì đó là chủ ý của các bên đàm phán nhưng các hiệp định quốc tế khác có thể nếu muốn.
http://dddn.com.vn/dau-tu/mot-cai-nhin-da-chieu-ve-tpp-20140117102328672.htm