Khi quyết định dời nhà máy lọc dầu đầu tiên từ Vũng tàu ra Dung quất, mục đích của chính phủ VN là sử dụng nhà máy này làm đòn bẩy phát triển kinh tế cho khu vực rất nghèo này ở miền Trung. Chính sách phân tán công nghiệp để trợ giúp phát triển này có nhiều điểm sai lầm, một trong số đó là không tận dụng được đặc tính "agglomeration" của các khu công nghiệp.
Bài báo link dưới đây kiểm chứng đặc tính này với số liệu thực tế của TQ, cho thấy agglomeration có tác dụng đáng kể lên innovation của các công ty tập trung trong một industrial cluster. Về mặt lý thuyết Paul Krugman là người đi tiên phong cổ suý cho economy of scales ở các khu vực tập trung nhiều công ty/nhà máy công nghiệp. Nhánh kinh tế học mà Krugman khởi xướng sau này phát triển thành economic geography và spatial economics. Dù không biết mấy về lĩnh vực này tôi nghĩ các bạn sinh viên hãy chú ý đến nó. Rất có khả năng nó có nhiều ứng dụng thực tế trong phát triển kinh tế.
http://www.voxeu.org/article/agglomeration-and-product-innovation-china
Thưa TS, theo em thì với mỗi quyết định đưa ra thì đều không tránh được trade-off sự đánh đổi, nhưng phải chăng sự đánh đổi về đặc tính 'agglomeration' là quá lớn so với sự cân đối về mặt kinh tế mang lại, hay tại thời điểm này vẫn chưa phù hợp với quyết định này nên để đến lúc kinh tế ta đủ mạnh thì sự đánh đổi này sẽ là nhỏ hơn chăng?
ReplyDeleteBản chất của kinh tế là tiết kiệm chi phí & tài nguyên => nên để nhà máy lọc dầu càng gần mỏ Bạch Hổ càng tốt.
ReplyDeleteVề xây dựng agglomeration hiệu quả (tạm gọi khu công nghiệp) cần nhiều yếu tố thuận lợi sẵn có (đội ngũ chuyên gia - lao động tay nghề cao, cơ sở hạ tầng giao thông, tiếp cận vốn - thị trường v.v). Đơn giản mà nói thì Vũng Tàu gần Saigon, thuận lợi hơn Dung Quất nhiều. Có gì mới nhờ bạn đọc bổ sung thêm.