Đọc các tài liệu về tranh chấp BĐ-HS-TS nói riêng và công pháp quốc tế nói chung tôi thấy một hình thức diplomatic communication rất phổ biến là Note Verbale. Đây là một tuyên bố ngoại giao nêu quan điểm (phản đối/đồng ý) hoặc yêu cầu của quốc gia này với quốc gia khác hoặc một tổ chức quốc tế về một vấn đề nào đó.
Note Verbale phải được viết theo ngôi thứ ba (không xưng tôi/chúng tôi) và không có chữ ký. Chính vì vậy văn bản này có tính pháp lý không cao nên được sử dụng khá phổ biến, có lẽ để tránh bị vin vào đó trong các vụ kiện tụng sau này. Trong vụ tranh chấp Senkaku với Nhật và BĐ-HS-TS với VN, Philippines, Malaysia, TQ luôn sử dụng Note Verbale cho các tuyên bố của mình.
Theo lời ông Trần Phương (trong Bên Thắng Cuộc), trước khi ký "công hàm" 1958, Phạm Văn Đồng đã tham khảo ý kiến Hồ Chí Minh rồi việc này đã được đem ra bàn ở cấp cao nhất. Điều này cho thấy VNDCCH lúc đó đã nghi ngại mưu đồ chiếm đoạt BĐ-HS-TS của TQ chứ không phải họ quá ngây thơ về "tình đồng chí" giữa hai nước cộng sản anh em như một số người sau này biện luận. Rất có thể sự nghi ngại đó đã được cụ thể hóa bằng một số tiểu xảo văn bản (cố tình không nhắc đến HS-TS, ký vào ngày chủ nhật).
Nhưng đáng tiếc là chính phủ VNDCCH lúc đó đã không có chuyên gia công pháp quốc tế nào tư vấn để soạt thảo văn bản đó dưới dạng một Note Verbale. Lại một lần nữa "đắng lòng" vì rất có thể lúc đó chính phủ VNDCCH đã không còn các trí thức/luật gia Tây học trợ giúp nữa, họ đã vào Nam hết hoặc đã quá sợ hãi/bất mãn về vụ Nhân văn Giai phẩm/Cải cách ruộng đất. Dù lý do nào đi nữa đây là một điều đáng tiếc lịch sử cho VNDCCH, chữ "nếu" không bao giờ xảy ra.
Trong khi đó ngay từ năm 1932 chính phủ TQ đã sử dụng Note Verbale để phản đối Pháp chiếm HS.
http://en.wikipedia.org/wiki/Note_verbale
No comments:
Post a Comment