Trong video dưới đây các giáo sư thảo luận về việc có nên bỏ thi tốt nghiệp TPTH hay bỏ thi đại học. Ở đây tôi lại lấy kinh nghiệm của hệ thống giáo dục của bang Queensland (Úc) để đưa ra quan điểm của mình.
Trước hết phải nói thêm một điểm tôi quên chưa nhắc đến trong entry trước. Đó là các trường tiểu học ở Queensland vì không xếp hạng học sinh nên không có khái niệm lên lớp/ở lại lớp giống như VN. Khi một học sinh quá yếu không theo được chương trình nhà trường có thể tư vấn cho phụ huynh để con mình học lại vì sợ rằng nếu lên lớp học sinh đó sẽ tiếp tục không theo được và sẽ có hại về lâu dài cho bản thân em. Việc có cho học lại hay không hoàn toàn do gia đình quyết định.
Nói vậy để thấy giáo dục phổ thông (ở đây từ vỡ lòng đến lớp 10, lớp 11-12 không bắt buộc) không cần/không nên đặt nặng vấn đề điểm số và bằng cấp. Học phổ thông là quá trình gia đình và nhà trường giúp cho trẻ em trang bị kiến thức và kỹ năng tốt nhất có thể, kết quả thế nào phụ thuộc vào năng lực/nỗ lực/điều kiện của từng em. Bởi vậy không cần đánh giá cụ thể một học sinh có "tốt nghiệp" quá trình giáo dục phổ thông hay không, cùng lắm chỉ cần "chứng nhận" em đó đã hoàn tất quá trình giáo dục này.
Giáo dục đại học (hay cao đẳng dậy nghề) thì khác, nó không phải phổ thông và cũng không bắt buộc. Tôi có quan điểm giống với GS Trần Ngọc Anh trong cuộc thảo luận bên dưới cho rằng giáo dục đại học là một sản phẩm thị trường, thuận mua vừa bán. Trong một nền kinh tế thị trường các trường đại học có các phân khúc khác nhau, do vậy việc thi cử đầu vào và tuyển sinh nên để cho các trường tự quyết. Các trường đại học, như một doanh nghiệp, cần lo cho uy tín và sự tồn vong lâu dài của mình nên sẽ phải đảm bảo chất lượng sản phẩm thông qua quá trình tuyển sinh và đánh giá kết quả học tập của sinh viên hàng năm cũng như trước khi cho phép sinh viên tốt nghiệp.
Mỹ thực hiện mô hình tự chủ tuyển sinh nhu vậy, các trường đại học hoàn toàn tự do quyết định nhận ai, loại ai. Đa số các trường outsource một phần quá trình tuyển sinh cho một bên thứ ba (i.e.
Như đã nói bên trên, giáo dục phổ thông không nên/không cần có chứng nhận "tốt nghiệp" bởi vậy vấn đề điểm số trong trường phổ thông không cần đặt ra[*]. Nhưng khi các trường đại học tuyển sinh họ cần biết học lực của thí sinh (ít nhất) trong những năm cuối trung học. Cách mà bang Queensland giải quyết vấn đề này như sau (các bang khác cũng có các hình thức tương tự chỉ khác về tên gọi).
Giáo dục phổ thông bắt buộc chỉ đến lớp 10, lớp 11-12 dành cho những học sinh muốn học tiếp lên đại học. Trong 2 năm này, dù không bắt buộc nhưng gần như tất cả học sinh sẽ đăng ký tham gia hệ thống đánh giá OP (viết tắt của Overall Position) và kết quả OP sẽ được các trường đại học sử dụng cho tuyển sinh tương tự như điểm
Khi tham gia hệ thống này học sinh 11-12 sẽ phải học một số môn core và được chọn một số môn khác. Các môn này sẽ được chấm điểm (bài tập, kiểm tra cuối kỳ) và tổng kết lại thành một điểm đánh giá duy nhất. Điểm này được hiệu chỉnh để đánh giá mức độ tương đối giữa các học sinh trong cùng một khối lớp trong trường, vd điểm số 80% nghĩa là em đó có kết quả cao hơn 80% các em khác trong khối lớp.
Vấn đề là làm thế nào để đánh giá mức độ tương đối giữa các trường với nhau? Queensland giải quyết vấn đề này bằng cách tổ chức một kỳ thi chung (QCS) cho tất cả các học sinh tham gia OP trong bang. Dựa vào kết quả kỳ thi này, điểm OP của các trường sẽ được hiệu chỉnh để phản ánh mức độ chênh lệch giữa các trường. Ví dụ hai học sinh ở hai trường có OP do trường tính đều bằng 80% thì trường nào có kết quả QCS cao hơn em học sinh trường đó sẽ được xếp OP cuối cùng cao hơn. Đại khái sau 2 lần hiệu chỉnh như vậy điểm OP cuối cùng sẽ là một hình thức xếp hạng học sinh lớp 12 cho toàn bang dựa vào quá trình học trong hai năm 11-12 và kỳ thi QCS.
Việc đánh giá dựa trên cả quá trình học như vậy có lẽ tốt hơn
[*]: Cách đây vài năm chính phủ liên bang Úc triển khai một kỳ thi toàn quốc ở các lớp năm lẻ (3, 5, 7,...) vào khoảng giữa năm học. Kỳ thi này, gọi là NAPLAN, không bắt buộc và kết quả chủ yếu để đánh giá các trường và so sánh mặt bằng giáo dục giữa các bang chứ không phải để đánh giá từng học sinh.
https://www.youtube.com/watch?v=2A5IoWmUPSc
Em không rõ ý anh Giang Le là kì thi so sánh giữa các trường không bắt buộc, là không bắt buộc các trường tham gia, hay là không bắc buộc học sinh phải tham gia?
ReplyDeleteVà nếu như không bắt buộc học sinh tham gia, vậy chỉ có các học sinh giỏi tham gia, như vậy có công bằng cho bảng xếp hạng các trường không ạ?
Bậc thang xếp loại các thành phần có dễ thăng tiến hay không trong xã hội hiện nay.
ReplyDelete"Nhất hậu duệ
.
Nhì quan hệ
.
Ba tiền tệ
.
Bốn trí tuệ
SAT thay vì SAS hả anh Giang?
ReplyDeleteHung Q. Ngo: Thank, cái này là lỗi nói ngọng :-)
ReplyDeleteTriet Bui Minh: Không bắt buộc đối với học sinh vì không phải em nào cũng đăng ký tham gia OP. Tất cả những ai muốn có điểm OP thì buộc phải làm QCS.
ReplyDelete