Krugman là một người thiên tả, thậm chí khá extreme trong một số khía cạnh.

Krugman là một người thiên tả, thậm chí khá extreme trong một số khía cạnh. Nhưng ông lại rất ác cảm với Nga và TQ (không rõ ông nghĩ về VN thế nào, có lẽ VN quá insignificant nên ông chẳng để ý).

Trong bài này Krugman gọi Putin là "thug" (kẻ lưu manh, trộm cướp), không hiểu biết gì về việc điều hành một đất nước. Putin chẳng qua đã may mắn "trị vì" Nga trong một giai đoạn giá dầu tăng, cho nên ảo tưởng về tài lãnh đạo của mình và đến gần đây mới "sáng mắt" ra. Công bằng mà nói Krugman sử dụng lại thuật ngữ "thug" của Thomas Friedman và có lẽ cố tình nói xấu Putin vì vế sau của bài báo so sánh tổng thống Nga với các chính trị gia đảng Cộng hòa, những người một thời đã từng ca ngợi Putin.

Bỏ qua đòn chính trị không mấy hay ho này của Krugman, bài báo của ông trích dẫn một ý tưởng trong quyển "The Great Illusion" của Norman Angell suất xuất bản từ năm 1910. Angell lập luận rằng thế giới đã/đang tiến đến chỗ các cuộc chiến tranh giành đất đai/tài nguyên sẽ không còn giá trị như trong các thế kỷ trước. Lý do là phí tổn cho các cuộc chiến sẽ vượt quá các lợi ích (tài nguyên lẫn chiến lược) có được cho quốc gia thắng trận vì mối quan hệ quốc tế đã quá phức tạp.

Krugman mở rộng ý tưởng này cho mọi cuộc chiến, chỉ trừ cho những phe phái nhỏ gây chiến tranh để cướp bóc tài nguyên như những băng đảng ở Trung Phi hay ISIS ở Syria. Với một quốc gia lớn như Nga, ngay cả nếu phương Tây không cấm vận và/hoặc giá dầu không giảm, một số người đã chỉ ra Crimea sẽ là gánh nặng kinh tế cho Nga, chiếm lại bán đảo này từ Ukraine chưa chắc đã là tối ưu. Tất nhiên lập luận này có thể sai, Crimea có thể có giá trị chiến lược vô cùng lớn cho Nga. Nhưng Krugman nghi ngờ Putin hiểu được cái trade-off mà Angell đã đưa ra hơn một thế kỷ trước.

Dẫu sao Nga ở rất xa VN và cũng không còn nhiều ảnh hưởng, dù một bộ phận không nhỏ người Việt vẫn thần tượng Putin có khi còn hơn tôn sùng Lenin/Stalin ngày xưa. Với VN điều quan trọng là lãnh đạo TQ có đọc "The Great Illusion" không. VN cần Tập Cẩm Bình hiểu rằng trong thế giới ngày nay dù TQ có thể độc chiếm Biển Đông không tốn một hòn đạn, ích lợi của điều đó không chắc đã lớn hơn chi phí mà họ phải gánh chịu. Cả TQ lẫn VN cần giải tỏa những cái đầu hừng hực nationalism để có thể tồn tại hòa bình.
http://www.nytimes.com/2014/12/22/opinion/paul-krugman-putin-neocons-and-the-great-illusion.html?_r=0