Nhà văn Phạm Thi Hoài cho rằng câu sau của Lý Quang Diệu trong thư gửi cho Margaret Thatcher hàm ý ông cho rằng chính phủ VN giai đoạn 1979 cố tình kiếm tiền bằng cách đẩy người Việt chạy ra nước ngoài tị nạn (vd thông qua Phương án 2):
"They have cold, calculating minds, which, whilst incapable of compassion to their own people, are nevertheless most acute in computing cost-benefits."
Tôi không đồng ý như vậy. Cụm từ "most acute in computing cost-benefits" cần phải hiểu là có đầu óc tính toán thiệt hơn rất nhanh nhạy. "Thiệt hơn" (cost-benefits) ở đây không phải là tiền bạc mà là những ván bài chính trị và ngoại giao. Có thể liên hệ với sự kiện Mậu Thân.
Tôi vẫn cho rằng sự kiện "nạn kiều" giai đoạn đó chủ yếu vì paranoia của Lê Duẩn về "đội quân thứ năm", có thể có thêm kích động từ chính phía TQ, chứ không phải vì lý do muốn kiếm tiền/vàng thông qua Phương án 2. Việc chính quyền và một số quan chức thời đó tranh thủ kiếm tiền chỉ là một hậu quả phụ.
Cũng vì lý do đó tôi không đồng ý với câu cuối của Lý Quang Diệu cho rằng chính quyền VN sẽ chấm dứt đẩy người tỵ nạn ra biển nếu bị quốc tế lên án. Nạn kiều chỉ chấm dứt khi làn sóng bài Hoa trong dân chúng và paranoia của Lê Duẩn (và có thể các lãnh đạo khác) giảm bớt và/hoặc đa số người Hoa có khả năng đã ra đi.
Lý Quang Diệu có lẽ cũng có paranoia về thuyền nhân VN và/hoặc ông cố tình doạ Margaret Thatcher.
http://www.diendantheky.net/2015/04/pham-thi-hoai-thu-ly-quang-dieu-gui.html
Bức thư gửi ngày 5/6/79, thời điểm này quân TQ đã rút khỏi Việt Nam nên theo cháu, sức ép về "đội quân thứ 5" tuy vẫn cao nhưng bớt nhức nhối đi nhiều.
ReplyDeleteViệc "nạn kiều" xảy ra, qua cách xử sự của các nước xung quanh, ta có thể hiểu tất cả các bên đều không muốn bao dung Hoa kiều nhưng đều phải gánh trách nhiệm. Nói Việt Nam kiếm tiền qua vụ đẩy người tị nạn chẳng qua là cách nói ngoại giao để thêm sức ép đối với chính quyền Việt Nam, qua đó ép chính quyền Việt Nam có thêm trách nhiệm trong việc này.