Cố gắng kiềm chế "shut up" không bàn về cái vụ cả nước VN đang bức xúc nên lại nói tiếp chuyện tiền vậy.

Cố gắng kiềm chế "shut up" không bàn về cái vụ cả nước VN đang bức xúc nên lại nói tiếp chuyện tiền vậy.

Nếu bạn để ý sẽ thấy tiền xu của một số nước có khía răng cưa bên mặt cạnh. Trước đây tôi cứ nghĩ người ta làm như vậy để tăng độ ma sát cho đồng tiền. Đến giờ mới biết đó là truyền thống từ xưa khi những đồng xu được làm bằng kim loại quí (vàng/bạc). Sở dĩ ngày xưa đồng tiền phải làm như vậy là để chống kẻ gian mài mòn cạnh đồng tiền để lấy cắp bớt một phần trọng lượng. Nếu mặt cạnh có rãnh răng cưa thì người ta có thể phát hiện dễ dàng nếu một đồng xu bị mài mòn. Sau này khi tiền xu được làm bằng các loại kim loại rẻ tiền hơn thì hình thức ăn cắp này không còn lợi nữa, tuy nhiên một số đồng xu vẫn được thiết kế theo truyền thống như vậy.

Tuy nhiên vì lạm phát và giá kim loại tăng đồng 1 cent (bằng đồng) và 5 cent (bằng nickel) của Mỹ có những lúc có giá trị kim loại cao hơn giá trị tiền. Do đó có một số người đã đổi tiền giấy lấy tiền xu về nấu chảy để bán kim loại, lợi nhuận có thể lên đến 20%. Chính phủ Mỹ sau đó đã phải cấm hình thức "kinh doanh" này nhưng người Mỹ "lách luật" bằng cách thu gom tiền xu rồi đem ra ngoài Mỹ nấu. Mỹ đã phải đổi luật một lần nữa hạn chế mỗi người chỉ được đem tiền xu giá trị tối đa 5 đô la ra khỏi biên giới. Một biện pháp khác là tiếp tục làm giảm intrinsic value của các đồng xu bằng cách pha thêm các kim loại rẻ tiền (đồng 1 cent bây giờ là hợp kim đồng-thiếc) và thiết kế các đồng xu nhỏ/nhẹ hơn. Nhưng về lâu dài sớm muộn gì tiền xu sẽ được loại khỏi hệ thống thanh toán. Cho nên thời thống đốc Lê Đức Thuý cho phát hành tiền xu tôi đã thấy đó là một chính sách sai lầm/lãng phí.

PS. Tôi nhớ tiền xu VN ngày xưa (thời 70-80) không có răng cưa, bạn nào đã từng chơi "đánh đáo" chắc còn nhớ?

PPS. Nhắc đến vụ nấu chảy tiền xu bán kim loại kiếm lời lại nhớ thời 1990 ở LX cũ đi săn lùng linh kiện điện tử để nấu vàng. Chỉ riêng lượng vàng được mạ lên chân các linh kiện điện tử đó đã có intrinsic value lớn hơn toàn bộ bo mạch nên có lúc cả một super computer (thời đó) to gần bằng một căn phòng bị tháo dỡ ra nấu lấy vàng.


http://www.howtogeek.com/trivia/the-ridges-on-the-edges-of-many-u.s.-coins-are-intended-to/
http://www.howtogeek.com/trivia/the-ridges-on-the-edges-of-many-u.s.-coins-are-intended-to