Vụ tranh luận về vai trò của Bob Kerrey đối với FUV có lẽ nên kết thúc ở đây, ai là ai chắc mọi người đã rõ, lý...

Vụ tranh luận về vai trò của Bob Kerrey đối với FUV có lẽ nên kết thúc ở đây, ai là ai chắc mọi người đã rõ, lý lẽ/lập luận của các phe đã được trình bày đầy đủ. Bây giờ hãy để Kerrey và những người liên quan đến dự án FUV quyết định về vai trò của ông đối với đại học này trong tương lai. Nhưng trước khi chấm dứt cá nhân tôi còn 2 việc phải làm.

Thứ nhất, vì một số người của cả hai phe hiểu không chính xác khái niệm trustee nên tôi thấy cần phải làm rõ thêm. Trước đây tôi đã giải thích khái niệm này liên quan đến ngành tài chính, giáo dục đại học rất khác nhưng trustree cũng có vai trò tương tự. Về cơ bản trustee là một bên thứ ba nhận uỷ thác của setters (bên thứ nhất) đứng ra quản lý một thực thể (vd investment trust, đại học phi lợi nhuận, quĩ từ thiện...) để đem lại lợi ích cho một nhóm beneficiaries (bên thứ hai). Khi setter thành lập một thực thể để giao cho trustee, họ sẽ soạn thảo một văn bản qui định mục tiêu, nhiệm vụ, cách thức vận hành... của thực thể đó. Văn bản này có thể coi là "hiến pháp" hay "điều lệ" của thực thể được xác lập ra.

Trong trường hợp một trường đại học phi lợi nhuận (kiểu Mỹ), setters thường là những founders/donors đầu tiên. Với FUV hai donor quan trọng là Quốc hội Mỹ (đại diện bởi TUIV) và UBND TPHCM. Bên cạnh đó vai trò khởi xướng và vận động của các ông John McCain, John Kerry, Bob Kerrey, Thomas Vallely cực kỳ quan trọng nên họ cũng sẽ được coi là các founder của FUV, phía VN có những ai tôi không rõ. Như đã nói bên trên, những founders/donors này sẽ soạn thảo một bản điều lệ ban đầu của trường, nêu rõ mục tiêu, phương hướng, nguyên tắc hoạt động..., trong đó sẽ qui định trustee quản lý bản điều lệ này là ai/pháp nhân nào, được tuyển lựa như thế nào. Bản điều lệ cũng sẽ qui định beneficiaries của FUV là ai, ngoài sinh viên, giảng viên, nghiên cứu viên của trường còn có thể bao gồm các cá nhân/tổ chức khác, vd cả chính phủ VN nếu điều lệ qui định FUV phải giúp tư vấn (miễn phí) cho chính phủ.

Đúng như bà Tôn Nữ Thị Ninh nói, trustee của một trường đại học có vai trò rất quan trọng chứ không phải chỉ đi gây quĩ. Nhưng đứng bên trên trustee là bản "điều lệ" mà các founders đã soạn ra. Ví dụ nếu bản điều lệ yêu cầu hiệu trưởng FUV phải là người Việt thì dù trustee có muốn cũng không thể đưa một người ngoại quốc vào đảm nhiệm vị trí đó. Hoặc nếu điều lệ qui định mỗi năm không được giải ngân quá 5% endowment thì trustee cũng sẽ không duyệt cho FUV chi vượt con số đó.

Nói dài dòng như vậy để thấy dù muốn hay không vai trò của Bob Kerrey trong FUV không thể chối bỏ. Chắc chắn các kinh nghiệm xây dựng và quản lý New School và Minerva sẽ được áp dụng ở FUV. Những nỗ lực chống lại việc Bob Kerry dính dáng đến FUV nói riêng và giáo dục của VN nói chung vì những gì ông ta đã làm ở Thạnh Phong năm 1969 đã muộn. Đáng ra những người như bà Ninh phải chống lại dự án FUV từ khi nó chưa được cấp phép vì Bob Kerry là một nhân vật chủ chốt vận động cho nó (và rộng hơn phải chống cả quĩ VEF cũng có dấu ấn Kerrey trong đó). Dù ngày mai Bob Kerry có từ chức chairman hay không thì tên của ông vẫn sẽ được ghi nhận trong một "phòng truyền thống" hay kỷ yếu của FUV trong tương lai.

Điều thứ hai tôi muốn làm là viết một lá thư riêng cho Bob Kerry để bày tỏ ủng hộ của cá nhân tôi cho vai trò của ông ấy trong việc xây dựng FUV. Tôi khuyến khích tất cả các bạn của cả hai phe viết thư cho Kerrey, tiếng Anh hay tiếng Việt, thư ngỏ hay thư riêng, tập thể hay cá nhân đều được. Hãy viết để Bob Kerry thấy người Việt chúng ta quan tâm thực sự đến vai trò của ông trong giáo dục đại học của VN chứ không phải chỉ giỏi chém gió trên FB. Chỉ xin hãy sử dụng những từ ngữ phù hợp, lý lẽ công bằng, để ông ấy và nhiều người Mỹ khác thấy công sức của họ bỏ ra không uổng.