Một podcast cực kỳ thú vị của NPR đi tìm nguyên nhân tại sao ngành khoa học máy tính (Computer Science) lại có tỷ lệ nữ rất thấp. Trước đây tôi vẫn nghĩ ngành này, giống như các ngành kỹ thuật khác, có tỷ lệ nữ thấp là điều tự nhiên. Nhưng hoá ra không phải vậy, lý do là vì... Steve Jobs.
Thời khởi thuỷ của computer sau WWII phụ nữ tham gia khá nhiều trong đội ngũ lập trình viên (tôi nhớ có thấy một tấm hình phòng lập trình máy IBM ở SG những năm 1960 cũng toàn phụ nữ). Tỷ lệ phụ nữ thấp hơn nam nhưng nhìn chung tỷ lệ này trong ngành CS tăng khá đều so với các ngành khác cho đến năm 1984 (đường mầu đỏ trong đồ thị bên dưới). Tại sao năm 1984 lại có sự thay đổi lớn như vậy?
Theo podcast này đó là thời điểm PC ra đời và bắt đầu thâm nhập vào các hộ gia đình. Trước đó máy tính vẫn được coi là một công cụ làm việc trung tính, nhưng đến khi được bán cho cá nhân nó được quảng cáo như một loại "đồ chơi". Mà đồ chơi thì luôn đi cùng với giới tính nên sau khi PC xuất hiện nó được/bị gắn với nam giới. Kể từ đó nam giới bá chủ ngành CS vì ngay từ nhỏ họ đã được tiếp xúc nhiều với máy tính, trong khi đa số các bé gái coi đây là một loại "đồ chơi" không phù hợp với giới tính của mình. Chính cái perception/stereotype này càng ngày càng đẩy xa phụ nữ ra khỏi ngành CS, kể từ năm 1984 "định mệnh" đó.
Đây là một ví dụ tuyệt vời của khái niệm path dependence trong kinh tế học.
http://www.npr.org/sections/money/2014/10/21/357629765/when-women-stopped-coding
http://www.npr.org/sections/money/2014/10/21/357629765/when-women-stopped-coding
https://www.youtube.com/watch?v=rVVA-Us8BFY
ReplyDelete