Quyển BTC thực sự bắt đầu bằng 2 câu thơ của Nguyễn Duy:
"Suy cho cùng trong mỗi cuộc chiến tranh
Bên nào thắng thì nhân dân đều bại"
Tôi không hoàn toàn đồng ý với 2 câu thơ này. Trong một cuộc chiến vệ quốc như nhà Trần chống quân Nguyên hay khởi nghĩa Lam sơn của Lê Lợi chống quân Minh, cả dân tộc là bên thắng cuộc. Hai câu thơ trên chỉ đúng với một cuộc nội chiến khi các phe phái trong nước tranh giành quyền lực, vd phân tranh Trịnh Nguyễn. Nếu vậy phải chăng HĐ ngụ ý rằng "cuộc chiến tranh chống Mỹ cứu nước" thực chất là một cuộc nội chiến?
Em thấy chữ "bại" còn 1 nghĩa nữa "mệt mỏi, suy nhược", kiểu như lúc ốm dậy mình hay nói "vẫn thấy bại người". Một dân tộc trải qua 1 cuộc chiến tiêu hao (war of attrition) thì phải sớm tái thiết bang giao & kinh tế. Bởi vậy mà Lê Lợi xin giảng hòa với nhà Minh ngay sau khi khởi nghĩa Lam Sơn thắng lợi...Em trộm nghĩ ngụ ý của HĐ là ở đây chăng?
ReplyDeleteKarel Dao bạn không "hiểu ý" tôi rồi :-)
ReplyDeleteTức là bác đã hiểu ý em rồi :))
ReplyDeleteCảm ơn Duy Linh đã nhắc lại ý của anh Giang, vậy quan điểm của bạn thì sao?
ReplyDeleteEm nghĩ đó chính xác là ý Huy Đức.
ReplyDeleteNhưng câu thơ của Nguyễn Duy có thể hàm ý thêm rằng người dân thường bao giờ cũng chịu nhiều mất mát, đau thương nhất, bất kể cuộc chiến thuộc loại nào.
Cá nhân em cũng cho rằng cuộc chiến đó là nội chiến (chẳng phải quá rõ ràng hay sao?).