Michael Pettis chỉ ra một điểm cực kỳ quan trọng khi tính GDP của TQ, và cũng rất relevant cho VN.

Michael Pettis chỉ ra một điểm cực kỳ quan trọng khi tính GDP của TQ, và cũng rất relevant cho VN. Đó là việc các ngân hàng giấu NPL sẽ làm GDP tăng ảo và về lâu dài khi số NPL bị giấu đó lộ dần ra tăng trưởng GDP sẽ bị ảnh hưởng.

Lấy ví dụ một ngân hàng có loan book là $100m, trong đó có $5m NPL. Nếu ngân hàng đó công bố số NPL của mình thì theo qui định kế toán họ phải trích lập dự phòng, nghĩa là trừ một khoản tương đương vào lợi nhuận cùng năm. Vì lợi nhuận của ngân hàng sẽ được thống kê là value added cho nền kinh tế, là một phần của GDP năm đó, nên trích lập dự phòng cho $5m NPL sẽ làm giảm GDP đúng bằng số tiền trích lập. Như vậy nếu ngân hàng không khai ra số NPL đó và không phải trích lập dự phòng thì lợi nhuận của họ tăng thêm $5m (giả sử phải trích lập dự phòng 100% NPL) và GDP cũng tăng thêm từng đó.

Trong trường hợp VN tín dụng cho nền kinh tế năm 2013 vào khoảng trên 100% GDP, do đó nếu các ngân hàng giấu khoảng 5pp trong tổng số NPL (vd NPL thật là 10% nhưng họ chỉ khai 5%) thì GDP có thể bị overstate lên đến 5%. Lưu ý đây là số GDP level bị overstate, còn tăng trưởng có thể bị overstate trong vài năm khi các ngân hàng tích lũy NPL nên ảnh hưởng vào tốc độ tăng trưởng GDP sẽ nhỏ hơn. Nhưng dù sao việc che giấu NPL đã làm tăng GDP cả về level lẫn growth rate trong những năm qua.

Lập luận của Pettis có thể hiểu theo cách tăng trưởng hiện tại có thể "mượn" từ tăng trưởng trong tương lai bằng cách che giấu bớt nợ xấu trong hệ thống ngân hàng ở thời điểm hiện tại.
http://blog.mpettis.com/2014/01/the-impact-of-reform-on-growth