Ba tuần liên tiếp The Economist có bài về tinh vụ giàn khoan HD-981 và tranh chấp Biển Đông.

Ba tuần liên tiếp The Economist có bài về tinh vụ giàn khoan HD-981 và tranh chấp Biển Đông. Tôi để ý không chỉ tờ tạp chí này mà nhiều báo chí quốc tế khác đã dần dần viết đúng hơn và có lợi hơn cho VN. Lúc đầu báo chí viết giàn khoan TQ triển khai ở "disputed water", sau đó nói rõ là hoàn toàn trong EEZ của VN theo qui định quốc tế. Quần đảo Hoàng sa lúc đầu viết là của TQ (dù nói TQ dùng vũ lực chiến năm 1974 từ VNCH), bây giờ cho rằng đây là disputed islands.

Bài báo dưới đây của The Economist còn có một nhận định mà tôi chưa thấy báo chí nước ngoài đề cập đến. Vụ bạo loạn ở Bình Dương và Vũng Áng có rất nhiều dấu hiệu TQ đứng đằng sau (có hoặc không sự giúp sức của chính quyền VN ở hai địa phương đó), vậy nhưng không một tờ báo quốc tế nào đặt ra nghi vấn này, tất cả đổ vấy cho extremist nationalism của dân VN và cho rằng đó là backlash khi VN bật đèn xanh cho biểu tình.

Bản thân hai số báo trước của The Economist cũng viết như vậy, nhưng số báo này đã đưa ra nghi vấn:

"So the destruction has both lost Vietnam any moral advantage and suggested more may be going on than simple patriotism turned on a historical enemy."

Dù không nói thẳng nhưng bài báo này chỉ ra số lượng công ty TQ bị phá ít hơn nhiều các công ty Đài Loan rõ ràng là một dấu hỏi lớn. Không khó có thể phỏng đoán ai là người đắc lợi trong sự kiện này. Nếu VN nhanh nhạy đưa ra bằng chứng cho thấy đặc vụ TQ đứng đằng sau kích động bạo lực thì dư luận quốc tế sẽ positive hơn nhiều cho VN. Nếu báo chí phương Tây so sánh việc Nga kích động bạo loạn ở Crimea và miền Đông Ukraine với hai vụ bạo loạn vừa rồi ở VN thì VN sẽ giành lại được cái "moral advantage" mà TQ đã giàn dựng cướp mất. Tiếc rằng VN lại "nhanh nhẩu" đổ tội cho Việt Tân.
http://www.economist.com/news/asia/21602726-contested-waters-south-china-sea-china-seems-able-do-whatever-it-wants-force