"Legal status of the Paracel and Spratly Islands" - Hungdah Chiu & Choon-Ho Park
Đây là một bài khá đặc biệt về tranh chấp chủ quyền HS-TS giữa VN và TQ. Nó đặc biệt vì được viết và xuất bản sau khi TQ chiếm HS nhưng trước 30/4/1975, ở thời điểm đó VNCH vẫn được coi là đối tượng tranh chấp chính chứ không phải VNDCCH. Các tác giả rõ ràng có bias nghiêng về phía TQ đã kết luận rằng TQ có "stronger claim" đối với HS và cả TS.
Khác với hầu hết các bài viết "bênh" TQ sau này không ít thì nhiều viện dẫn đến công hàm 1958 (Sam Bateman là một ví dụ điển hình), hai tác giả này cho rằng VNCH mất chủ quyền đối với HS-TS chủ yếu trong giai đoạn 1946-1956. Lúc đó Pháp đã "lơ là" không có hành động gì phản bác lại các hoạt động thiết lập chủ quyền của phía TQ (ngoại trừ phát biểu của TT Trần Văn Hữu tại San Francisco năm 1951). Như tôi đã có lần "đắng lòng" đây là giai đoạn chiến tranh Việt (Minh) - Pháp bùng phát dữ dội.
http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/afdi_0066-3085_1975_num_21_1_2325
ReplyDeleteAnh Giang xem bài của Jean-Pierre Ferrier đăng năm 1975, có lẽ trước ngày 30/4, rất khách quan. Ông này cũng có tham dự hội thảo ở Đà Nẵng vừa rồi.
Ổng xem xét lập luận của hai bên và nhận xét bằng chứng lịch sử của Việt Nam có trội hơn của Trung Quốc. Tuy nhiên các bằng cớ đó, trừ phi có thêm phát hiện mới, chưa đủ mạnh để chứng tỏ một sự chiếm hữu thực tế, liên tục quần đảo Hoàng Sa trước thế kỷ 20.
Đoạn cuối, Ferrier đề nghị lấy 1954 làm mốc (date critique) để bắt đầu xem xét sự chiếm hữu thực tế và hành xử chủ quyền của các bên.
Hoan Nguyen-Truong Cám ơn bạn, tiếc là tôi không đọc được tiếng Pháp mà bản này không dùng Google translate để dịch được. Nhưng tôi cũng tin là các học giả Pháp sẽ "bênh" VN vì bản thân Pháp là đối tượng tranh chấp với TQ trong giai đoạn 1930-1950.
ReplyDelete