Những ai đã học qua microeconomics hẳn còn nhớ đồ thị cost curves hình chữ U (và đường marginal cost luôn cắt qua average cost tại điểm minimum). Average cost thường được chia thành average fixed cost và average variable cost. Một điểm rất quan trọng khi học đồ thị này là một công ty chỉ ngừng sản xuất khi giá sản phẩm của họ rơi xuống dưới average variable cost chứ không phải average total cost.
Bài báo dưới đây sử dụng đúng kiến thức này khi bàn về thị trường dầu mỏ hiện tại, đặc biệt về khả năng các mỏ shale oil của Mỹ sẽ phải đóng cửa. Cụ thể giá dầu hiện tại đã rơi xuống dưới mức average total cost, khoảng 65-70 USD/thùng của các công ty shale oil. Tuy nhiên average variable cost (mà bài báo sử dụng thuật ngữ operating costs), khoảng 10-20 USD/thùng, vẫn thấp hơn nhiều so với giá dầu hiện tại. Bởi vậy các mỏ shale oil sẽ không đóng cửa dù có thể đã bị lỗ trên sổ sách.
Tuy nhiên các mỏ shale oil có đặc thù là sản lượng sụt giảm rất nhanh (trong vòng 1-2 năm) nên các hãng dầu khi khai thác công nghệ này phải đầu tư liên tục để duy trì chứ chưa nói đến tăng sản lượng. Bởi vậy nếu giá dầu tiếp tục thấp hơn average total cost ($65-70) thì total output từ shale oil không giảm ngay, nhưng sẽ biến mất trong vòng 1-2 năm vì các công ty không đầu tư mỏ mới nữa.
Như vậy nếu tính toán của Saudi Arabia không cắt output theo đề nghị của OPEC nhằm mục đích sử dụng giá dầu thấp giết chết ngành công nghiệp shale oil của Mỹ thì strategy này cần 1-2 năm mới thành công. Liệu nước Nga của Putin có trụ được 1-2 năm nữa chờ giá dầu lên khi shale oil của Mỹ suy giảm?
Thực ra các công ty shale oil của Mỹ còn một điểm yếu nữa có thể giết chết họ sớm hơn. Đó là họ leverage balance sheet quá cao nên có rủi ro khi phải rollover các khoản nợ khi tình hình làm ăn đang bê bết (bị lỗ vì giá dầu thấp hơn average total cost). Nếu không thu xếp được các khoản nợ thì họ có thể phải đóng cửa sớm vì không duy trì được $10-20 operating cost. Tất nhiên Mỹ là một nền kinh tế thị trường nhưng không thể loại trừ một cái conspiracy theory là chính phủ Mỹ (hoặc Fed) sẽ ngầm can thiệp/trợ giúp các công ty này để họ tồn tại lâu hơn, đồng nghĩa với Putin sẽ phải suffer lâu hơn.
Theo một bài khác cũng trong số này (http://www.economist.com/news/finance-and-economics/21635510-what-oil-cartel-up-making-best-low-price), production cost của Saudi Arabia chỉ là 5-6 USD/thùng, thấp nhất thế giới. Cho nên thành viên OPEC này sẽ chịu được giá dầu thấp rất lâu. Vấn đề là không ai biết Putin có thể làm điều gì, bond yield đang giảm mạnh cho thấy giới đầu tư phương Tây dự cảm rủi ro gia tăng. Một cuộc khủng hoảng tài chính xảy ra ở Nga hay một hành động phưu lưu của Putin nhằm lật lại tình hình sẽ có ảnh hưởng không nhỏ lên thị trường thế giới. Hãy cảnh giác!
http://www.economist.com/news/finance-and-economics/21635505-will-falling-oil-prices-curb-americas-shale-boom-bind
Tôi chỉ ngạc nhiên là hôm qua Bộ Tài chính Nga (chứ không phải ngân hàng trung ương) đứng ra bán đô-la để cứu đồng rúp.
ReplyDeletePhu Nguyen Van Có thể có 2 lý do:
ReplyDelete- Một số nước giao việc quản lý official foreign reserve cho BTC, vd Nhật, nên ở những nước đó BTC sẽ quản lý việc mua bán/can thiệp tỷ giá.
- Với những nước có sovereign wealth funds thường BTC sẽ quản lý những SWF đó. Cho nên bên cạnh việc central bank mua bán ngoại tệ từ official foreign reserve thì BTC có thể mua bán từ các SWF. Nếu Nga rơi vào trường hợp này thì chứng tỏ official foreign reserve đã cạn hoặc không còn liquidity.
xứ họ in a bind
ReplyDeletexứ ta in a blind
kekeke
Em chả hiểu gì .Chỉ biết là có xăng rẻ dùng thôi
ReplyDeleteBond yield trong câu "bond yield đang giảm mạnh cho thấy giới đầu tư phương Tây dự cảm rủi ro gia tăng" là yield của trái phiếu Nga hay trái phiếu phương Tây vậy anh?
ReplyDeletebond yield giảm => giá bond tăng => dòng tiền chảy vào bond là tài sản có rủi ro thấp để trú ẩn
ReplyDeleteBác Giang Le có tài liệu nào nói average total cost cua cac shale oil khoảng 65-70 $ ko ạ, hiện nay các báo mạng Việt Nam đưa ra con số là khoảng 25-30$, tức là thấp hơn dầu Việt Nam khai thác ở mỏ Bạch Hổ ( khoảng trên 50$ ). Em cảm ơn bác trước ạ
ReplyDeletele gia ngay trong bài của The Economist tôi dẫn link bên trên đưa ra số $70/barrel, còn range 65-70 được nhắc đến trong một bài khác cũng trong số báo đó.
ReplyDeleteGiá dầu thô đã dưới 50$/ thùng. Có thông tin cho rằng Mỹ sẽ xuất khẩu dầu thô. Thậm chí còn tăng sản lượng khai thác, con số 65-70$ có vẻ khó tin. Bác Giang Le đánh giá thế nào về bài viết này ạ : http://www.thanhnien.com.vn/the-gioi/uu-the-dau-da-phien-cua-my-523828.html
ReplyDelete