Tuần này The Economist thử nghiệm một loạt bài với phong cách 'what-if", nếu chữ "nếu" xảy ra thì thế giới đã/sẽ...

Tuần này The Economist thử nghiệm một loạt bài với phong cách 'what-if", nếu chữ "nếu" xảy ra thì thế giới đã/sẽ thay đổi thế nào. Trong hơn chục bài của series này có đến 3 bài liên quan đến TQ, bài cuối cùng (link bên dưới) giả tưởng về một nước TQ nếu Tưởng Giới Thạch thắng và tiếp tục lãnh đạo nước này sau năm 1949. [Một bài về đồng RMB được/bị báo Thanh Niên lược dịch gần như toàn bộ nhưng không trích dẫn nguồn.]

Tất nhiên nếu Mao không cai trị TQ sau năm 1949 thì sẽ không có Cách mạng Văn hóa và Đại nhảy vọt, TQ sẽ không mất 30 năm bị cách biệt với thế giới và cái giá phải trả không nhỏ. Nếu  TQ tăng trưởng như Đài loan, đến cuối năm 2010 GDP của họ cao hơn 42% so với TQ hiện tại. Tầng lớp trung lưu chắc chắn đã phát triển hơn và xã hội dân chủ hơn rất nhiều. Tờ The Economist cho rằng chính quyền Tưởng Giới Thạch cõ lẽ cũng rất tham nhũng và độc đoán nhưng chí ít đã thất bại trong kỳ bầu cử năm 2000, chứ ĐCS TQ thì chẳng biết sẽ còn cầm quyền đến khi nào.

Bài báo cũng đề cập đến chính trị và quan hệ quốc tế ở châu Á và trên thế giới nếu Tưởng chứ không phải Mao cầm quyền TQ. Tiếc là phần này không chi tiết và không nhắc gì đến VN và chiến tranh VN. Tôi đoán nếu Mao không thắng năm 1949 thì đã không có chiến dịch Biên giới 1950, không có Geneva 1954 và Paris 1973. Và chính phủ Trần Văn Hữu đã có cơ sở hơn khi đàm phán với TQ của Tưởng về vấn đề HS-TS. Nhận định này ở cuối bài báo tôi không thể không tán thành:

"Much of the tension that now plagues Asia relates to the nature of China’s Communist Party... secretive[ly], high-handed[ly] and ... brutal[ly]."

Định mệnh đặt VN nằm cạnh một ông hàng xóm khổng lồ và xấu tính, nhưng còn xui xẻo hơn khi hơn nửa thế kỷ trước chữ "nếu" của The Economist đã không xảy ra. Không biết thực hư thế nào nhưng bài báo này cho rằng điều đó có một phần lỗi của Mỹ năm 1946.


http://worldif.economist.com/article/16/what-if-mao-zedong%E2%80%99s-communist-party-had-lost-the-chinese-civil-war-to-chiang-kai-shek%E2%80%99s-nationalist-party
http://worldif.economist.com/article/16/what-if-mao-zedong%E2%80%99s-communist-party-had-lost-the-chinese-civil-war-to-chiang-kai-shek%E2%80%99s-nationalist-party