Tôi đã đọc lướt qua 150 trang quyết định về jurisdiction của toà trọng tài PCA trong vụ Philippines vs China, sẽ...

Tôi đã đọc lướt qua 150 trang quyết định về jurisdiction của toà trọng tài PCA trong vụ Philippines vs China, sẽ phải đọc kỹ hơn nhưng trước hết tôi xin tóm tắt lại các phán quyết của PCA ngày 29/10/2015:

- Điểm A, B, C, D Điều 413: Vụ kiện này hoàn toàn hợp pháp theo qui định của UNCLOS mà TQ là một signatory. Việc TQ và các bên thứ ba liên quan (như VN) không tham dự phiên toà không ảnh hưởng đến tính hợp pháp của phiên toà.

- Điểm E: DOC 2002 ký giữa TQ và các nước ASEAN cũng như một số hiệp ước quốc tế khác không phải là rào cản pháp lý đối với phiên toà này. Điểm F cho rằng Philippines đã tìm cách đàm phán với TQ nhưng vụ việc chưa được giải quyết nên đó là tiền đề của phiên toà này.

- Điểm G: Các submission: 3, 4, 6, 7, 10, 11, 13 thuộc thẩm quyền (jurisdiction) phán xử của toà hiện tại. Cụ thể:
   + Sub 3: Scarborough Shoal là "island" hay chỉ là "rock", nếu chỉ là rock thì sẽ không có EEZ mà chỉ có territorial water 12 hải lý.
   + Sub 4: Mischief Reef, Second Thomas Shoal, and Subi Reef chỉ là "low-tide-elevation", nghĩa là không có cả EEZ lẫn territorial water.
   + Sub 6: tương tự như Sub 4 cho  Gaven Reef and McKennan Reef (including Hughes Reef).
   + Sub 7: tương tự như Sub 3 cho Johnson Reef, Cuarteron Reef, and Fiery Cross Reef.
   + Sub 10: Philippines khiếu nại TQ về việc ngăn cản "traditional fishing right" của ngư dân Philippines trong khu vực 12 hải lý của Scarborough Shoal.
   + Sub 11: Philippines khiếu nại các hoạt động của TQ có tính chất phá hoại môi trường ở khu vực quanh Scarborough Shoal and Second Thomas Shoal.
   + Sub 13: Philippines khiếu nại các hoạt động tuần tra của TQ quanh khu vực  Scarborough Shoal. Phán quyết của PCA nhấn mạnh vào "innocent passage" theo qui định của UNCLOS như là tiền đề của việc họ có jurisdiction. Đây thực sự là cái tát vào mặt bộ Ngoại giao TQ khi mới tuyên bố việc tàu Lassen của Mỹ đi ngang qua Subi và Mischief là hành động "illegal".

- Điểm H: các submission 1, 2, 5, 8, 9, 12, 14 chưa xác định được jurisdiction và PCA sẽ phán quyết về vấn đề này trong merit phase.
   + Sub 1 & 2: yêu cầu PCA làm rõ chủ quyền về tài nguyên trên toàn bộ Biển Đông và vai trò của UNCLOS trong việc xác định vấn đề này. Đây thực chất là yêu cầu PCA phán quyết về hiệu lực của đường 9 đoạn của TQ. 
   + Sub 5: yêu cầu PCA làm rõ chủ quyền về tài nguyên trong vùng biển quanh Mischief Reef and Second Thomas Shoal.
   + Sub 8: Philippines khiếu nại việc TQ cản trở các hoạt động tham dò dầu khi và đánh cá trong EEZ của mình.
   + Sub 9: Philippines khiếu nại các hoạt động đánh cá của TQ trong EEZ của mình.
   + Sub 12: Philippines khiếu nại các hoạt động của TQ quanh khu vực Mischief Reef có thể ảnh hưởng đến môi trường.
   + Sub 14: Philippines khiếu nại các hoạt động của TQ quanh khu vực Second Thomas Shoal nơi quân đội Philippines đang chiếm đóng.


http://opiniojuris.org/wp-content/uploads/PH-CN-20151029-Award-on-Jurisdiction-and-Admissibility.pdf
http://opiniojuris.org/wp-content/uploads/PH-CN-20151029-Award-on-Jurisdiction-and-Admissibility.pdf