Weekend vừa rồi tôi ghé vào Dick Smith, có lẽ là lần cuối cùng trước khi chuỗi cửa hàng điện tử này đóng cửa. Đây là một favorite store của tôi từ hồi còn là sinh viên mười mấy năm trước, nhiều khi chẳng định mua gì nhưng vẫn ghé vào chỉ đơn giản để được chìm đắm trong thế giới đồ kỹ thuật. Dick Smith từ lâu đã là một chuỗi cửa hàng bán đồ giá rẻ nhưng hầu hết các store của nó khá sang/lịch sự so với các brand khác bán hàng cùng đẳng cấp.
Có lẽ đã tốn quá nhiều vào chi phí thuê mặt bằng và customer service, Dick Smith không thể cạnh tranh lại với các budget brand khác như JB HiFi, The Good Guy, và nhất là các Internet retailer. Không khỏi ngậm ngùi khi thấy Dick Smith với hàng trăm cửa hàng và hàng chục năm lịch sử đã được bán với giá $20 triệu vào năm 2012 và bây giờ chấp nhận phá sản trong khi Kogan, một website bán hàng có tuổi đời chưa đến 10 năm được định giá hơn $1 tỷ. Khi các hoạt động kinh tế/xã hội dịch chuyển dần lên Internet, các doanh nghiệp online càng ngày càng có premium cao hơn nhiều các doanh nghiệp truyền thống. Vụ Washington Post vs Business Insider năm ngoái cũng là một minh chứng.
Nhưng dù có ngậm ngùi tôi vẫn phải đồng ý với tác giả bài viết bên dưới. Việc các doanh nghiệp già nua, kém cạnh tranh bị phá sản là điều tất yếu và cần thiết trong một nền kinh tế thị trường. Sự thanh lọc này giải phóng resource của nền kinh tế và mở đường cho các doanh nghiệp khác đi lên. Cho nên đừng quá lo ngại khi đọc tin hàng nghìn doanh nghiệp VN phá sản/đóng cửa. Điều quan trọng không phải là bao nhiêu doanh nghiệp đóng cửa mà là cái gì sẽ thay thế chúng.
PS. Ông Dick Smith, người sáng lập chuỗi cửa hàng này từ thập kỷ 1970 và đã bán lại cho Woolworth năm 1982, là một nhà hảo tâm có tiếng ở Úc, đã giúp đỡ rất nhiều người rơi vào hoàn cảnh khó khăn. Ngoài ra ông còn là một mạnh thường quân cho nhiều hoạt động khoa học/thám hiểm. Ông là người sáng lập Australian Geographic, tương đương với National Geographic của Mỹ.
PPS. Mấy đứa nhỏ nhà tôi chắc cũng rất tiếc nuối vì mỗi khi vào Dick Smith được xem phim hoạt hình thoải mái ở TV section trong khi bố chúng nó mải mê với computer, camera và các thể loại thiết bị điện tử khác :-)
http://www.lifehacker.com.au/2016/02/dick-smith-couldnt-compete-and-that-is-why-it-failed/
http://www.lifehacker.com.au/2016/02/dick-smith-couldnt-compete-and-that-is-why-it-failed
Monday, February 29, 2016
Sunday, February 28, 2016
Tôi rất phục những người đa tài như TS Nguyễn Đình Đăng ở Nhật vừa làm vật lý lý thuyết vừa vẽ và chơi piano, hay...
Tôi rất phục những người đa tài như TS Nguyễn Đình Đăng ở Nhật vừa làm vật lý lý thuyết vừa vẽ và chơi piano, hay như GS Ngô Bảo Châu ở Mỹ vừa làm toán vừa viết tiểu thuyết. Tôi phục hhững người như vậy không chỉ vì họ làm gì cũng giỏi mà khả năng time management cực tốt, dường như họ làm việc 48 tiếng/ngày chứ không phải 8 như tôi.
Nhưng tôi để ý đa số những trường hợp "siêu nhân" đó đều làm trong lĩnh vực business hoặc academic. Cực kỳ hiếm trường hợp một quan chức nhà nước đương chức mà có thời gian làm thêm một nghề tay trái đạt đến đỉnh cao như trường hợp Micheal Punke, hiện là thứ trưởng bộ Thương mại Mỹ (USTR) kiêm đại sứ Mỹ tại WTO. Trong thời gian làm việc cho USTR ông vẫn thu xếp viết được một quyển tiểu thuyết vừa được chuyển thể thành bộ phim đang rình rập nhiều Oscar năm nay. Tuy có bằng tiến sĩ luật ở Cornell nhưng Punke có thời cùng lúc làm việc trong National Economic Council và National Security Council của TT Clinton.
PS. VN có lẽ không theo thông lệ này. Ngày xưa chủ tịch/thủ tướng vẫn viết thơ đều đều, cách đây vài năm có ông quan chức VPCP sang tận TQ đóng phim, và hình như vừa rồi lại có một ông thứ trưởng cũng nhăm nhe xin đóng phim Mỹ thì phải.
http://www.businessinsider.com.au/michael-punke-revenant-author-works-for-the-world-trade-organization-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/michael-punke-revenant-author-works-for-the-world-trade-organization-2016-2
Nhưng tôi để ý đa số những trường hợp "siêu nhân" đó đều làm trong lĩnh vực business hoặc academic. Cực kỳ hiếm trường hợp một quan chức nhà nước đương chức mà có thời gian làm thêm một nghề tay trái đạt đến đỉnh cao như trường hợp Micheal Punke, hiện là thứ trưởng bộ Thương mại Mỹ (USTR) kiêm đại sứ Mỹ tại WTO. Trong thời gian làm việc cho USTR ông vẫn thu xếp viết được một quyển tiểu thuyết vừa được chuyển thể thành bộ phim đang rình rập nhiều Oscar năm nay. Tuy có bằng tiến sĩ luật ở Cornell nhưng Punke có thời cùng lúc làm việc trong National Economic Council và National Security Council của TT Clinton.
PS. VN có lẽ không theo thông lệ này. Ngày xưa chủ tịch/thủ tướng vẫn viết thơ đều đều, cách đây vài năm có ông quan chức VPCP sang tận TQ đóng phim, và hình như vừa rồi lại có một ông thứ trưởng cũng nhăm nhe xin đóng phim Mỹ thì phải.
http://www.businessinsider.com.au/michael-punke-revenant-author-works-for-the-world-trade-organization-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/michael-punke-revenant-author-works-for-the-world-trade-organization-2016-2
Mấy tuần trước tôi endorse bác Nguyễn Quang A ứng cử đại biểu QH, hôm nay đọc được một bài rất thú vị của "sử gia"...
Mấy tuần trước tôi endorse bác Nguyễn Quang A ứng cử đại biểu QH, hôm nay đọc được một bài rất thú vị của "sử gia" 5xu thấy phải nói thêm vài lời.
Thứ nhất, đồng ý với 5xu là một đảng phái có giá trị hơn một cá nhân rất nhiều trong việc đại diện cho người dân trong QH cũng như tác động đến chính sách quốc gia. Đây là lý do Michael Bloomberg vẫn chần chừ nhảy vào cuộc chiến tranh cử tổng thống với vai trò independent. Nhưng tất nhiên bác Quang A và nhiều người ủng hộ bác ấy hiểu rằng hành động tự ứng cử không hẳn để giành một ghế ở QH, nó có giá trị nhiều hơn về mặt giáo dục và khêu gợi tinh thần dân chủ trong công chúng, bản thân bác Quang A muốn challenge ông Nguyễn Phú Trọng.
Thứ hai, so sánh ĐCS (và Quốc Dân Đảng) dưới thời Pháp thuộc với tình trạng vô đảng phái hiện tại không hẳn đã xác đáng. ĐCS và QDĐ đều xác định con đường bạo động (cách mạng) để giành chính quyền, thời đại Facebook/Twister ngày nay mô hình cách mạng là Arab Spring hay Orange/Umbrella revolution, nghĩa là rất ngẫu hững. Mô hình mới này có thể thành công hay không thành công nhưng không còn dựa vào bạo động nữa. Đấy là lý do vì so số tù nhân lương tâm hiện nay ít như vậy, không còn ai có ý định xây dựng một lực lượng "cách mạng" bí mật để một ngày nào đó đứng lên "khởi nghĩa" nữa.
Thứ ba, số thú chết ở Safari Phú Quốc thực ra có liên quan đến phong trào tự ứng cử QH đấy, ngẫm thử mà xem :-)
https://5xublog.org/2016/02/27/chuyen-ung-cu/
https://5xublog.org/2016/02/27/chuyen-ung-cu
Thứ nhất, đồng ý với 5xu là một đảng phái có giá trị hơn một cá nhân rất nhiều trong việc đại diện cho người dân trong QH cũng như tác động đến chính sách quốc gia. Đây là lý do Michael Bloomberg vẫn chần chừ nhảy vào cuộc chiến tranh cử tổng thống với vai trò independent. Nhưng tất nhiên bác Quang A và nhiều người ủng hộ bác ấy hiểu rằng hành động tự ứng cử không hẳn để giành một ghế ở QH, nó có giá trị nhiều hơn về mặt giáo dục và khêu gợi tinh thần dân chủ trong công chúng, bản thân bác Quang A muốn challenge ông Nguyễn Phú Trọng.
Thứ hai, so sánh ĐCS (và Quốc Dân Đảng) dưới thời Pháp thuộc với tình trạng vô đảng phái hiện tại không hẳn đã xác đáng. ĐCS và QDĐ đều xác định con đường bạo động (cách mạng) để giành chính quyền, thời đại Facebook/Twister ngày nay mô hình cách mạng là Arab Spring hay Orange/Umbrella revolution, nghĩa là rất ngẫu hững. Mô hình mới này có thể thành công hay không thành công nhưng không còn dựa vào bạo động nữa. Đấy là lý do vì so số tù nhân lương tâm hiện nay ít như vậy, không còn ai có ý định xây dựng một lực lượng "cách mạng" bí mật để một ngày nào đó đứng lên "khởi nghĩa" nữa.
Thứ ba, số thú chết ở Safari Phú Quốc thực ra có liên quan đến phong trào tự ứng cử QH đấy, ngẫm thử mà xem :-)
https://5xublog.org/2016/02/27/chuyen-ung-cu/
https://5xublog.org/2016/02/27/chuyen-ung-cu
Wednesday, February 24, 2016
Tôi không ngạc nhiên khi WB nhắc đến công bằng và hòa nhập xã hội trong trụ cột thứ hai, cũng như môi trường bền...
Tôi không ngạc nhiên khi WB nhắc đến công bằng và hòa nhập xã hội trong trụ cột thứ hai, cũng như môi trường bền vững trong trụ cột thứ nhất. Đây là truyền thống của tổ chức này và cũng là những vấn đề nóng trên thế giới mà VN đang/sẽ phải đối mặt. Nhưng với riêng VN tôi nghĩ còn một khía cạnh nữa rất quan trọng mà WB chưa đề cập đến. Đó là xây dựng social capital mà cụ thể là đạo đức và niềm tin trong xã hội.
Đành rằng GDP/đầu người hay tăng trưởng 6-7%/năm là quan trọng, nhưng như WB đã chỉ ra điều quan trọng hơn là mức tăng trưởng đó phải được phân bổ công bằng (chứ không phải đồng đều) cho xã hội và không được hủy hoại môi trường sống. Nhưng bên cạnh đó đạo đức xã hội xuống cấp là điều ai cũng thấy ở VN. Người ta thờ ơ hơn vì giúp người khác biết đâu lại bị lừa, người ta tàn bạo hơn vì nếu không làm sao giành giật được miếng ăn hay cái ấn triện ngày tết, người ta nghị kỵ, cảnh giác hơn vì biết đâu bó rau mua ngoài chợ đầy thuốc sâu. Tăng trưởng cao, năng suất tốt để làm gì nếu xã hội ngày càng "không đáng sống" như vậy?
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
Đành rằng GDP/đầu người hay tăng trưởng 6-7%/năm là quan trọng, nhưng như WB đã chỉ ra điều quan trọng hơn là mức tăng trưởng đó phải được phân bổ công bằng (chứ không phải đồng đều) cho xã hội và không được hủy hoại môi trường sống. Nhưng bên cạnh đó đạo đức xã hội xuống cấp là điều ai cũng thấy ở VN. Người ta thờ ơ hơn vì giúp người khác biết đâu lại bị lừa, người ta tàn bạo hơn vì nếu không làm sao giành giật được miếng ăn hay cái ấn triện ngày tết, người ta nghị kỵ, cảnh giác hơn vì biết đâu bó rau mua ngoài chợ đầy thuốc sâu. Tăng trưởng cao, năng suất tốt để làm gì nếu xã hội ngày càng "không đáng sống" như vậy?
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
Liên quan đến trụ cột thứ nhất tôi đồng ý với báo cáo của WB là trong dài hạn tăng năng suất (lao động) là con đường...
Liên quan đến trụ cột thứ nhất tôi đồng ý với báo cáo của WB là trong dài hạn tăng năng suất (lao động) là con đường bền vững duy nhất để nâng cao mức sống về mặt kinh tế (GDP per capita) của người dân. Nhưng tôi không đồng ý (hoàn toàn) với 3 nguyên nhân của tình trạng năng suất của VN đang giảm sút trong thời gian gần đây.
Thứ nhất cơ cấu lao động của VN (44% trong nông nghiệp hay có một số lớn trong khu vực phi chính thức) là lý do năng suất hiện tại (level) đang thấp chứ điều này không giải thích được tại sao năng suất đang sụt giảm. Thực ra nếu mặt bằng năng suất đang thấp thì khả năng tăng sẽ cao hơn (e.g. lao động dịch chuyển khỏi nông nghiệp, khỏi khu vực phi chính thức).
Thứ hai, vấn đề sở hữu tài sản ở VN chủ yếu còn lấn cấn về sở hữu đất đai thôi chứ các loại tài sản khác không/ít có vấn đề về quyền sở hữu, kể cả tài sản tài chính hay sở hữu doanh nghiệp. Tôi cũng không nghĩ tính cạnh tranh trên thị trường hàng hóa (tiêu dùng, dịch vụ) của VN yếu, ngoại trừ một số loại hàng hóa do nhà nước độc quyền/quản lý. Nền tảng kinh tế thị trường còn yếu kém là đúng nhưng tác hại lớn nhất của nó là sự can thiệp quá nhiều vào thị trường bằng các industry policies (đa số thất bại như Vinashin, Vinalines) của nhà nước.
Thứ ba, vấn đề phân bổ factor of production cũng là hệ quả của nền tảng kinh tế thị trường còn yếu kém vì phải đeo thêm cái đuôi "đinh hướng". Nhưng cũng giống như vấn đề thứ nhất, phân bổ factor lệch lạc dẫn đến năng suất thấp chứ không phải làm giảm năng suất. Theo tôi gốc rễ của vấn đề năng suất giảm trong thời gian gần đây là sự yếu kém của nhà nước. Sự yếu kém này dẫn đến hai hệ quả có ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất kinh tế.
Hệ quả đầu tiên là hệ thống hành chính ngày càng trị trệ và đặc biệt là ngày càng tham nhũng. Khi những dự án đầu tư công bị rút ruột hay hoạt động kinh doanh tư nhân phải tốn nhiều chi phí bôi trơn thì hiệu quả đầu tư/kinh doanh sẽ kém, dẫn đến năng suất sụt giảm. Hệ thống hành chính yếu kém cũng làm trì trệ mọi hoạt động kinh tế nói chung và làm chậm lại các cải cách xã hội khác có liên quan trực tiếp đến năng suất kinh tế như giáo dục, y tế. Tôi đã và vẫn cho rằng cải cách hành chính (thực sự) sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế VN hơn bất kỳ một chính sách kinh tế nào khác.
Hệ quả thứ hai của một nhà nước yếu kém là nhiều chính sách kinh tế sai lầm đã được đưa ra. Những industry policies sai lầm mà tôi đã nói đến bên trên hay một số chính sách vĩ mô (tỷ giá, lãi suất) và buông lỏng quản lý hệ thống ngân hàng là những ví dụ dễ thấy. Nhưng còn nhiều ví dụ khác khó thấy hơn như thâm hụt ngân sách liên tục, nhùng nhằng gia nhập WTO, hay khăng khăng xây nhà máy lọc dầu ở Dung Quất, khai thác bauxite ở Tây Nguyên. Những sai lầm chính sách đã và đang là lực cản lớn cho năng suất. Có lẽ đây là điểm duy nhất tôi chia sẻ với báo cáo của WB về vấn đề năng suất (chính xác hơn là tóm tắt báo cáo WB trong bài báo bên dưới).
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
Thứ nhất cơ cấu lao động của VN (44% trong nông nghiệp hay có một số lớn trong khu vực phi chính thức) là lý do năng suất hiện tại (level) đang thấp chứ điều này không giải thích được tại sao năng suất đang sụt giảm. Thực ra nếu mặt bằng năng suất đang thấp thì khả năng tăng sẽ cao hơn (e.g. lao động dịch chuyển khỏi nông nghiệp, khỏi khu vực phi chính thức).
Thứ hai, vấn đề sở hữu tài sản ở VN chủ yếu còn lấn cấn về sở hữu đất đai thôi chứ các loại tài sản khác không/ít có vấn đề về quyền sở hữu, kể cả tài sản tài chính hay sở hữu doanh nghiệp. Tôi cũng không nghĩ tính cạnh tranh trên thị trường hàng hóa (tiêu dùng, dịch vụ) của VN yếu, ngoại trừ một số loại hàng hóa do nhà nước độc quyền/quản lý. Nền tảng kinh tế thị trường còn yếu kém là đúng nhưng tác hại lớn nhất của nó là sự can thiệp quá nhiều vào thị trường bằng các industry policies (đa số thất bại như Vinashin, Vinalines) của nhà nước.
Thứ ba, vấn đề phân bổ factor of production cũng là hệ quả của nền tảng kinh tế thị trường còn yếu kém vì phải đeo thêm cái đuôi "đinh hướng". Nhưng cũng giống như vấn đề thứ nhất, phân bổ factor lệch lạc dẫn đến năng suất thấp chứ không phải làm giảm năng suất. Theo tôi gốc rễ của vấn đề năng suất giảm trong thời gian gần đây là sự yếu kém của nhà nước. Sự yếu kém này dẫn đến hai hệ quả có ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất kinh tế.
Hệ quả đầu tiên là hệ thống hành chính ngày càng trị trệ và đặc biệt là ngày càng tham nhũng. Khi những dự án đầu tư công bị rút ruột hay hoạt động kinh doanh tư nhân phải tốn nhiều chi phí bôi trơn thì hiệu quả đầu tư/kinh doanh sẽ kém, dẫn đến năng suất sụt giảm. Hệ thống hành chính yếu kém cũng làm trì trệ mọi hoạt động kinh tế nói chung và làm chậm lại các cải cách xã hội khác có liên quan trực tiếp đến năng suất kinh tế như giáo dục, y tế. Tôi đã và vẫn cho rằng cải cách hành chính (thực sự) sẽ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế VN hơn bất kỳ một chính sách kinh tế nào khác.
Hệ quả thứ hai của một nhà nước yếu kém là nhiều chính sách kinh tế sai lầm đã được đưa ra. Những industry policies sai lầm mà tôi đã nói đến bên trên hay một số chính sách vĩ mô (tỷ giá, lãi suất) và buông lỏng quản lý hệ thống ngân hàng là những ví dụ dễ thấy. Nhưng còn nhiều ví dụ khác khó thấy hơn như thâm hụt ngân sách liên tục, nhùng nhằng gia nhập WTO, hay khăng khăng xây nhà máy lọc dầu ở Dung Quất, khai thác bauxite ở Tây Nguyên. Những sai lầm chính sách đã và đang là lực cản lớn cho năng suất. Có lẽ đây là điểm duy nhất tôi chia sẻ với báo cáo của WB về vấn đề năng suất (chính xác hơn là tóm tắt báo cáo WB trong bài báo bên dưới).
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
Thú thực khi nhìn thấy cái tựa "Ba trụ cột ..." tôi đã thầm nghĩ báo cáo này lại như vô vàn các báo cáo/khuyến nghị...
Thú thực khi nhìn thấy cái tựa "Ba trụ cột ..." tôi đã thầm nghĩ báo cáo này lại như vô vàn các báo cáo/khuyến nghị trước đây quanh đi quẩn lại vẫn là tái cấu trúc kinh tế/ngân hàng, cổ phần hóa DNNN, đầu tư hạ tầng, giáo dục..., nhưng điều quan trọng nhất là cải cách hệ thống chính trị thì WB sẽ né tránh.
Đúng là WB không dám nói thẳng VN phải cải cách chính trị nhưng trụ cột thứ ba của báo cáo này cũng gần như vậy. Một nhà nước "chịu trách nhiệm trước dân" trước hết phải là một nhà nước pháp quyền thực sự. Điều đó chỉ có thể có được khi không một đảng phái chính trị hay nhóm người/cá nhân nào có thể đứng trên hiến pháp/pháp luật hoặc áp đặt hiến pháp/pháp luật thiên vị cho quyền lực của mình. Điều này chưa có trong hệ thống chính trị VN hiện tại.
Một nhà nước "hiệu quả" phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh và tất nhiên người dân phải thực sự có tiếng nói/quyền lựa chọn phương án nhà nước nào mà họ thấy hiệu quả nhất. Cần phải hiểu cạnh tranh ở đây không chỉ giữa các đảng phái chính trị giành nhau quyền điều hành nhà nước mà còn là cạnh tranh giữa nhà nước với các thể chế dân sự độc lập, tôn giáo và thị trường. Điều này cũng chưa có trong hệ thống chính trị VN hiện tại.
Bởi vậy để có thể thực thi được trụ cột thứ ba như WB khuyến cáo, cải cách chính trị là điều không thể né tránh.
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
Đúng là WB không dám nói thẳng VN phải cải cách chính trị nhưng trụ cột thứ ba của báo cáo này cũng gần như vậy. Một nhà nước "chịu trách nhiệm trước dân" trước hết phải là một nhà nước pháp quyền thực sự. Điều đó chỉ có thể có được khi không một đảng phái chính trị hay nhóm người/cá nhân nào có thể đứng trên hiến pháp/pháp luật hoặc áp đặt hiến pháp/pháp luật thiên vị cho quyền lực của mình. Điều này chưa có trong hệ thống chính trị VN hiện tại.
Một nhà nước "hiệu quả" phải hoạt động trong môi trường cạnh tranh và tất nhiên người dân phải thực sự có tiếng nói/quyền lựa chọn phương án nhà nước nào mà họ thấy hiệu quả nhất. Cần phải hiểu cạnh tranh ở đây không chỉ giữa các đảng phái chính trị giành nhau quyền điều hành nhà nước mà còn là cạnh tranh giữa nhà nước với các thể chế dân sự độc lập, tôn giáo và thị trường. Điều này cũng chưa có trong hệ thống chính trị VN hiện tại.
Bởi vậy để có thể thực thi được trụ cột thứ ba như WB khuyến cáo, cải cách chính trị là điều không thể né tránh.
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
http://www.thesaigontimes.vn/142633/Bao-cao-VN-2035-Ba-tru-cot-phai-cai-cach.html
Tuesday, February 23, 2016
"Dân oan" Moscow, i.e.
"Dân oan" Moscow, i.e. chủ các sạp bán lẻ gần cửa các metro bị chính quyền cho máy ủi đến giải tỏa, áp dụng chiến thuật giống như "dân oan" VN:
"Some shopkeepers hung up portraits of Vladimir Putin, Russia’s president, hoping his image would keep the excavators at bay."
Tất nhiên chiến thuật này cũng không hiệu quả.
http://www.economist.com/news/europe/21693253-smashing-little-capitalists-russias-capital-night-long-scoops
http://www.economist.com/news/europe/21693253-smashing-little-capitalists-russias-capital-night-long-scoops
"Some shopkeepers hung up portraits of Vladimir Putin, Russia’s president, hoping his image would keep the excavators at bay."
Tất nhiên chiến thuật này cũng không hiệu quả.
http://www.economist.com/news/europe/21693253-smashing-little-capitalists-russias-capital-night-long-scoops
http://www.economist.com/news/europe/21693253-smashing-little-capitalists-russias-capital-night-long-scoops
Monday, February 22, 2016
Tôi mới đi họp phụ huynh đầu năm cho cậu con trai học lớp 5.
Tôi mới đi họp phụ huynh đầu năm cho cậu con trai học lớp 5. Hơn một nửa thời gian buổi họp cô giáo chủ nhiệm say sưa nói về kế hoạch sẽ mở một nhà hàng hoàn toàn do học sinh điều hành/hoạt động. Các cháu sẽ phải viết CV để "xin việc" cho các vị trí trong nhà hàng và sẽ phải đi interview với cô chủ nhiệm và 2 thầy cô khác.
Toàn bộ thực đơn các cháu sẽ chọn/thiết kế (phụ huynh góp tiền mua nguyên liệu), trường sẽ cho mượn nhà bếp và canteen để "nhà hàng" kinh doanh một buổi tối phục vụ cho thực khách là bố mẹ và người nhà. Doanh thu sẽ được góp vào quĩ từ thiện của trường. Cô chỉ dành chưa đến 10 phút nói về chương trình học trong năm tới, chẳng hề nhắc đến một kỳ thi quốc gia (NAPLAN) cho học sinh lớp 5 sắp tới. Học văn hóa ở đây cứ như là thứ yếu chứ không phải là mục tiêu chính của nhà trường.
PS. Cái poster bên dưới được treo ngay cửa ra vào lớp học của cháu.
Tháng trước tôi đưa mấy đứa nhỏ nhà tôi đi thăm một vườn thú dạng nửa zoo nửa safari ở Dubbo, một thị trấn nằm sâu...
Tháng trước tôi đưa mấy đứa nhỏ nhà tôi đi thăm một vườn thú dạng nửa zoo nửa safari ở Dubbo, một thị trấn nằm sâu trong lục địa Úc. Đến đó được giới thiệu là Dubbo zoo có một chương trình nuôi tê giác lớn nhất châu Á, có hơn 30 con tê giác đen, trắng và tê giác một sừng Java. Nếu Safari Phú Quốc có 100 con tê giác thì Dubbo zoo đã bị vượt mặt và sự kiện này chắc chắn phải được những tổ chức bảo vệ động vật như CITES hay IRF giám sát, số tê giác đó phải được cataloged và audited hàng năm.
Việc vận chuyển thú lớn từ châu Phi về cũng rất phức tạp. Vườn thú Dubbo có hàng chục con voi nhưng chỉ còn một con duy nhất từ châu Phi (và cũng là con voi châu Phi duy nhất ở Úc) vì họ không muốn/không được phép vận chuyển những con thú lớn trên một quãng đường xa như vậy nữa. Ngay cả nếu Safari Phú Quốc có được giấy phép xuất/nhập tê giác, họ phải có hợp đồng mượn/trao đổi với các vườn thú khác chứ không được mua bán, họ vẫn cần xin giấy phép cho phương tiện vận chuyển, kiểm dịch.
Một câu hỏi nữa cần đặt ra là tại sao Safari Phú Quốc lại có/cần đến 100 con tê giác cho một vườn thú chỉ có 500 con thú được cấp phép?
PS. Chuyến đi thăm vườn thú Dubbo của gia đình tôi rất tuyệt, chỉ có một điều đáng buồn nhỏ là cái tên VN được nhắc đến không chỉ một lần, tất nhiên với hàm ý không hay.
http://news.zing.vn/Safari-Phu-Quoc-chua-duoc-cap-phep-nhap-khau-te-giac-post628514.html
http://news.zing.vn/Safari-Phu-Quoc-chua-duoc-cap-phep-nhap-khau-te-giac-post628514.html
Việc vận chuyển thú lớn từ châu Phi về cũng rất phức tạp. Vườn thú Dubbo có hàng chục con voi nhưng chỉ còn một con duy nhất từ châu Phi (và cũng là con voi châu Phi duy nhất ở Úc) vì họ không muốn/không được phép vận chuyển những con thú lớn trên một quãng đường xa như vậy nữa. Ngay cả nếu Safari Phú Quốc có được giấy phép xuất/nhập tê giác, họ phải có hợp đồng mượn/trao đổi với các vườn thú khác chứ không được mua bán, họ vẫn cần xin giấy phép cho phương tiện vận chuyển, kiểm dịch.
Một câu hỏi nữa cần đặt ra là tại sao Safari Phú Quốc lại có/cần đến 100 con tê giác cho một vườn thú chỉ có 500 con thú được cấp phép?
PS. Chuyến đi thăm vườn thú Dubbo của gia đình tôi rất tuyệt, chỉ có một điều đáng buồn nhỏ là cái tên VN được nhắc đến không chỉ một lần, tất nhiên với hàm ý không hay.
http://news.zing.vn/Safari-Phu-Quoc-chua-duoc-cap-phep-nhap-khau-te-giac-post628514.html
http://news.zing.vn/Safari-Phu-Quoc-chua-duoc-cap-phep-nhap-khau-te-giac-post628514.html
Saturday, February 20, 2016
Nhiều người Việt mong ước VN được "cai trị" bởi một nhà độc tài "anh minh" như Lý Quang Diệu, Park Chung Hee, hay...
Nhiều người Việt mong ước VN được "cai trị" bởi một nhà độc tài "anh minh" như Lý Quang Diệu, Park Chung Hee, hay thậm chí Pinochet. Nhưng hãy nhớ rằng trong lịch sử nhân loại cứ mỗi vị độc tài "anh minh" phải đi kèm theo cả tá các vị độc tài tham lam/tàn ác/dốt nát. Ví dụ Francisco Solano Lopez, nhà độc tài Paraguay giai đoạn 1860-1870 đã lãnh đạo nước này gây gổ với liên minh Brazil-Argentina-Uruguay để đẩy dân tộc mình đến gần chỗ bị diệt vong. Dân số Paraguay giảm từ 525 nghìn xuống 220 nghìn, cả dân tộc chỉ còn 29 nghìn đàn ông trên 15 tuổi. Nói theo ngôn ngữ finance, expected risk adjusted return của một thể chế độc tài rất nhỏ, nếu không muốn nói là âm.
PS. Trong danh sách 22 nhà độc tài này chỉ có Lê Duẩn và một vài ngoại lệ không phải là quân nhân.
http://www.businessinsider.com/brutal-dictators-youve-never-heard-of-2016-2/
http://www.businessinsider.com/brutal-dictators-youve-never-heard-of-2016-2
PS. Trong danh sách 22 nhà độc tài này chỉ có Lê Duẩn và một vài ngoại lệ không phải là quân nhân.
http://www.businessinsider.com/brutal-dictators-youve-never-heard-of-2016-2/
http://www.businessinsider.com/brutal-dictators-youve-never-heard-of-2016-2
Thành phố chỗ tôi sắp bầu cử thị trưởng và hội đồng thành phố (city council).
Thành phố chỗ tôi sắp bầu cử thị trưởng và hội đồng thành phố (city council). Mấy tuần trước ngày bầu cử là dịp các chính trị gia ra sức lấy lòng cử tri bằng nhiều hình thức rất "mị dân" kiểu như đi gõ cửa các nhà bắt tay chào hỏi, tổ chức BBQ + chiếu phim/ca nhạc ngoài công viên, đến trường học, bệnh viện thăm hỏi tặng quà... Sau cuộc bầu cử thành phố sẽ yên ắng trở lại, người thắng cuộc phải lo tổ chức bộ máy làm việc, kẻ thua phải về thay đổi lại đảng của mình.
Ở VN thì ngược lại, những hoạt động kiểu "mị dân" như của ông Đinh La Thăng làm gần đây chỉ xuất hiện sau khi ông ấy "đắc cử", trước đó người dân SG thậm chí còn chẳng biết ai sẽ là lãnh đạo thành phố của mình. Những hoạt động "mị dân" tương tự như chỉ đạo Vinamilk mua sữa cho nông dân là điều bình thường, dù nó có thể không đúng/không tốt nhưng các chính trị gia cần làm để chứng tỏ mình "lo cho dân" nên xứng đáng ở vị trí lãnh đạo. Điểm khác biệt ở đây là các chính trị gia phương Tây phải "chứng minh" mình xứng đáng trước khi được ngồi vào vị trí đó, còn ở VN ông Thăng (và rồi sẽ có nhiều người khác học ông ấy) chỉ "mị dân" sau khi đã giành được ghế. Vào những vị trí đó bằng cách nào không phải là việc của dân nên chẳng việc gì phải "mị".
http://www.abc.net.au/news/elections/brisbane-city-council-2016/election-preview/
http://www.abc.net.au/news/elections/brisbane-city-council-2016/election-preview
Ở VN thì ngược lại, những hoạt động kiểu "mị dân" như của ông Đinh La Thăng làm gần đây chỉ xuất hiện sau khi ông ấy "đắc cử", trước đó người dân SG thậm chí còn chẳng biết ai sẽ là lãnh đạo thành phố của mình. Những hoạt động "mị dân" tương tự như chỉ đạo Vinamilk mua sữa cho nông dân là điều bình thường, dù nó có thể không đúng/không tốt nhưng các chính trị gia cần làm để chứng tỏ mình "lo cho dân" nên xứng đáng ở vị trí lãnh đạo. Điểm khác biệt ở đây là các chính trị gia phương Tây phải "chứng minh" mình xứng đáng trước khi được ngồi vào vị trí đó, còn ở VN ông Thăng (và rồi sẽ có nhiều người khác học ông ấy) chỉ "mị dân" sau khi đã giành được ghế. Vào những vị trí đó bằng cách nào không phải là việc của dân nên chẳng việc gì phải "mị".
http://www.abc.net.au/news/elections/brisbane-city-council-2016/election-preview/
http://www.abc.net.au/news/elections/brisbane-city-council-2016/election-preview
Wednesday, February 17, 2016
Một số bản đồ Biển Đông đại loại như thế này gần đây phổ biến trên báo chí quốc tế, thậm chí cả trên những tờ rất...
Một số bản đồ Biển Đông đại loại như thế này gần đây phổ biến trên báo chí quốc tế, thậm chí cả trên những tờ rất chính thống như The Economist hay NYT. Trong đó phần claim của VN, đến 70-80% toàn bộ diện tích Biển Đông, cũng tham lam không kém đường lưỡi bò của TQ.
Vấn đề là bản đồ này đã lạc hậu, VN không còn tham lam như vậy mà đã tuân thủ theo nguyên tắc 200 hải lý EEZ của UNCLOS, nghĩa là thu nhỏ hơn nhiều cái "bụng bầu" trên biển. Tuy nhiên dường như VN chưa tích cực phổ biến bản đồ mới nên báo chí quốc tế vẫn cho rằng xét về độ tham lam thực ra VN cũng "cá mè một lứa" so với TQ.
PS. Đường phân chia trong Vịnh Bắc Bộ của bản đồ này cũng đã lạc hậu.
http://static.businessinsider.com/image/561e350bbd86efed5b8b6831/image.jpg
http://static.businessinsider.com/image/561e350bbd86efed5b8b6831/image.jpg
Vấn đề là bản đồ này đã lạc hậu, VN không còn tham lam như vậy mà đã tuân thủ theo nguyên tắc 200 hải lý EEZ của UNCLOS, nghĩa là thu nhỏ hơn nhiều cái "bụng bầu" trên biển. Tuy nhiên dường như VN chưa tích cực phổ biến bản đồ mới nên báo chí quốc tế vẫn cho rằng xét về độ tham lam thực ra VN cũng "cá mè một lứa" so với TQ.
PS. Đường phân chia trong Vịnh Bắc Bộ của bản đồ này cũng đã lạc hậu.
http://static.businessinsider.com/image/561e350bbd86efed5b8b6831/image.jpg
http://static.businessinsider.com/image/561e350bbd86efed5b8b6831/image.jpg
Bài báo này có cái tựa thật mỉa mai: TQ đuổi 10000 dân (real people) đi đê xây một kính thiên văn radio lớn nhất thế...
Bài báo này có cái tựa thật mỉa mai: TQ đuổi 10000 dân (real people) đi đê xây một kính thiên văn radio lớn nhất thế giới nhằm tìm kiếm người ngoài hành tinh (alien). Chi phí công trình này là 180 triệu USD, mỗi người dân bị di dời được đền bù 1800 USD.
http://www.businessinsider.com.au/the-worlds-biggest-alien-hunting-telescope-is-about-to-go-live-after-displacing-10000-real-people-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/the-worlds-biggest-alien-hunting-telescope-is-about-to-go-live-after-displacing-10000-real-people-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/the-worlds-biggest-alien-hunting-telescope-is-about-to-go-live-after-displacing-10000-real-people-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/the-worlds-biggest-alien-hunting-telescope-is-about-to-go-live-after-displacing-10000-real-people-2016-2
Không bàn về chỉ đạo của ông tân bí thư, chỉ xin góp ý văn phòng Công an TPHCM bỏ/cất bộ ngà voi đằng sau lưng ông...
Không bàn về chỉ đạo của ông tân bí thư, chỉ xin góp ý văn phòng Công an TPHCM bỏ/cất bộ ngà voi đằng sau lưng ông Thăng đi, VN đã bị mang tiếng xấu nhiều lắm rồi về vụ sừng tê, ngà voi.
http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20160217/ong-dinh-la-thang-chi-dao-gan-camera-dong-bo-gom-nguoi-an-xin/1052968.html
http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20160217/ong-dinh-la-thang-chi-dao-gan-camera-dong-bo-gom-nguoi-an-xin/1052968.html
http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20160217/ong-dinh-la-thang-chi-dao-gan-camera-dong-bo-gom-nguoi-an-xin/1052968.html
http://tuoitre.vn/tin/chinh-tri-xa-hoi/20160217/ong-dinh-la-thang-chi-dao-gan-camera-dong-bo-gom-nguoi-an-xin/1052968.html
Monday, February 15, 2016
Năm ngoái tờ The Economist có một bài báo dài về vai trò rất đặc biệt của Tòa Án Tối cao (Supreme Court of the US -...
Năm ngoái tờ The Economist có một bài báo dài về vai trò rất đặc biệt của Tòa Án Tối cao (Supreme Court of the US - SCOTUS) trong hệ thống nhà nước Mỹ. Tòa án này ngoài vai trò là tòa phúc thẩm cuối cùng trong hệ thống tư pháp còn là một tòa án Hiến pháp phân xử tính hợp hiến của các bộ luật (do quốc hội thông qua) hay các chính sách (do tổng thống/chính phủ đưa ra). Đây là một cấu thành quan trọng trong nguyên tắc check-and-balance của hệ thống nhà của các nước dân chủ.
SCOTUS có 9 thẩm phán, là những luật gia hàng đầu của Mỹ và được bổ nhiệm suốt đời (cho đến khi họ tự nguyện xin nghỉ (hưu) hay qua đời như thẩm phán Scalia vừa rồi). Phán quyết của tòa án này dựa vào đa số biểu quyết của 9 thẩm phán đó. Trên thực tế nhiều phán quyết quan trọng như vụ xử về cuộc bầu cử tổng thống năm 2000 (Gore vs Bush) hay vụ về tính hợp hiến của Obamacare năm ngoái có số phiếu xít xao (5/4) và các thẩm phán thường bỏ phiếu theo ideology của mình.
Thẩm phán Antonin Scalia là một người có quan điểm cực hữu trong số 5 thẩm phán của đảng Cộng hòa. Sự ra đi bất ngờ của ông khi một tổng thống Dân chủ đang tại vị là một cơ hội lớn cho đảng Dân chủ đưa người có quan điểm ít bảo thủ hơn vào SCOTUS. Tuy nhiên có một vấn đề tế nhị là năm nay là năm cuối cùng tổng thống Obama tại vị, do đó phe Cộng hòa đã lên tiếng sẽ phủ quyết bất kỳ nomination nào của Obama. Phe Obama/Dân chủ phản pháo lại cho rằng như vậy trái với Hiến pháp. Một chuyên gia luật của CNN đã dự báo đây sẽ là một trong những cuộc chiến dữ dội nhất trong lịch sử Thượng Viện Mỹ trong những tháng tới. Kết quả của cuộc chiến này sẽ có ảnh hưởng lâu dài đến chính trường và xã hội Mỹ trong tương lai.
Để hiểu được điều này cần nhắc lại phân tích của tờ The Economist về vai trò của SCOTUS. Theo tờ báo này chính quyền hạn diễn giải Hiến pháp của SCOTUS đã trao cho cơ quan này một quyền "làm luật" song song với Quốc hội Mỹ (và cơ quan lập pháp của các tiểu bang). Đã có những phê phán về "quyền lực" này của SCOTUS vì 9 thẩm phán nói trên không được dân bầu ra trực tiếp và họ thường tại vị hàng chục năm. Dù có bằng chứng cho thấy phán quyết của SCOTUS phần nào ngả theo đa số dư luận đương thời, ideology của các thẩm phán vẫn có tính quyết định, nhất là trong những vụ xử quan trọng có ảnh hưởng nhiều đến xã hội.
Trong vài năm lại đây thẩm phán Scalia được báo chí nhắc đến rất nhiều, có lẽ vì quan điểm rất bảo thủ của ông. Ông là người lớn tiếng nhất phản đối lại vụ hôn nhân đồng tính cho rằng nó trái Hiến pháp, ông từng từ chối dự buổi phát biểu của Giáo hoàng tại QH Mỹ cũng như các buổi State of the Union của Obama. Sẽ rất khó cho phe Cộng hòa đưa được người bảo thủ tương đương với Scalia vào SCOTUS ngay cả nếu nomination của Obama bị chặn trong năm nay và đảng Cộng hòa thắng trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Một SCOTUS ít bảo thủ hơn sẽ làm thay đổi diện mạo xã hội Mỹ không ít thì nhiều.
http://www.businessinsider.com.au/scalia-replacement-death-obama-nomination-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/scalia-replacement-death-obama-nomination-2016-2
SCOTUS có 9 thẩm phán, là những luật gia hàng đầu của Mỹ và được bổ nhiệm suốt đời (cho đến khi họ tự nguyện xin nghỉ (hưu) hay qua đời như thẩm phán Scalia vừa rồi). Phán quyết của tòa án này dựa vào đa số biểu quyết của 9 thẩm phán đó. Trên thực tế nhiều phán quyết quan trọng như vụ xử về cuộc bầu cử tổng thống năm 2000 (Gore vs Bush) hay vụ về tính hợp hiến của Obamacare năm ngoái có số phiếu xít xao (5/4) và các thẩm phán thường bỏ phiếu theo ideology của mình.
Thẩm phán Antonin Scalia là một người có quan điểm cực hữu trong số 5 thẩm phán của đảng Cộng hòa. Sự ra đi bất ngờ của ông khi một tổng thống Dân chủ đang tại vị là một cơ hội lớn cho đảng Dân chủ đưa người có quan điểm ít bảo thủ hơn vào SCOTUS. Tuy nhiên có một vấn đề tế nhị là năm nay là năm cuối cùng tổng thống Obama tại vị, do đó phe Cộng hòa đã lên tiếng sẽ phủ quyết bất kỳ nomination nào của Obama. Phe Obama/Dân chủ phản pháo lại cho rằng như vậy trái với Hiến pháp. Một chuyên gia luật của CNN đã dự báo đây sẽ là một trong những cuộc chiến dữ dội nhất trong lịch sử Thượng Viện Mỹ trong những tháng tới. Kết quả của cuộc chiến này sẽ có ảnh hưởng lâu dài đến chính trường và xã hội Mỹ trong tương lai.
Để hiểu được điều này cần nhắc lại phân tích của tờ The Economist về vai trò của SCOTUS. Theo tờ báo này chính quyền hạn diễn giải Hiến pháp của SCOTUS đã trao cho cơ quan này một quyền "làm luật" song song với Quốc hội Mỹ (và cơ quan lập pháp của các tiểu bang). Đã có những phê phán về "quyền lực" này của SCOTUS vì 9 thẩm phán nói trên không được dân bầu ra trực tiếp và họ thường tại vị hàng chục năm. Dù có bằng chứng cho thấy phán quyết của SCOTUS phần nào ngả theo đa số dư luận đương thời, ideology của các thẩm phán vẫn có tính quyết định, nhất là trong những vụ xử quan trọng có ảnh hưởng nhiều đến xã hội.
Trong vài năm lại đây thẩm phán Scalia được báo chí nhắc đến rất nhiều, có lẽ vì quan điểm rất bảo thủ của ông. Ông là người lớn tiếng nhất phản đối lại vụ hôn nhân đồng tính cho rằng nó trái Hiến pháp, ông từng từ chối dự buổi phát biểu của Giáo hoàng tại QH Mỹ cũng như các buổi State of the Union của Obama. Sẽ rất khó cho phe Cộng hòa đưa được người bảo thủ tương đương với Scalia vào SCOTUS ngay cả nếu nomination của Obama bị chặn trong năm nay và đảng Cộng hòa thắng trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới. Một SCOTUS ít bảo thủ hơn sẽ làm thay đổi diện mạo xã hội Mỹ không ít thì nhiều.
http://www.businessinsider.com.au/scalia-replacement-death-obama-nomination-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/scalia-replacement-death-obama-nomination-2016-2
Không như nhiều người Việt hoan hỷ về việc Jacqueline Nguyen được báo chí Mỹ đưa vào danh sách những thẩm phán có...
Không như nhiều người Việt hoan hỷ về việc Jacqueline Nguyen được báo chí Mỹ đưa vào danh sách những thẩm phán có thể sẽ được đề cử thay Antonin Scalia, dân Cuba chẳng mấy hào hứng khi có đến hai ứng cử viên của đảng Cộng hòa Ted Cruz và Marco Rubio là người gốc Cuba.
http://www.economist.com/news/americas/21692929-cubans-are-not-keen-president-diaspora-havana-primaries
http://www.economist.com/news/americas/21692929-cubans-are-not-keen-president-diaspora-havana-primaries
http://www.economist.com/news/americas/21692929-cubans-are-not-keen-president-diaspora-havana-primaries
http://www.economist.com/news/americas/21692929-cubans-are-not-keen-president-diaspora-havana-primaries
Kết quả bỏ phiếu primary ở New Hampshire làm tờ The Economist phải thốt lên: "Oh dear".
Kết quả bỏ phiếu primary ở New Hampshire làm tờ The Economist phải thốt lên: "Oh dear". Tờ báo này (và hầu hết các báo chính thống khác) từ chỗ cười khẩy/mỉa mai về khả năng Trump sẽ được đề cử đã bắt đầu "run" vì cái viễn cảnh đó hoá ra không hề viễn tưởng. Giới finance cũng vậy, trong các conference/presentation gần đây tôi bắt đầu thấy một số phân tích về rủi ro thị trường nếu Trump/Cruz hay Sanders thành tổng thống.
Nhiều người cho rằng về mặt chính trị nếu những ứng viên mị dân và cực tả/cực hữu như vậy trúng cử, nền tảng dân chủ không chỉ của Mỹ mà cả thế giới sẽ bị nghi ngờ. Những đảng phái quá khích ở các nước (như National Front ở Pháp hay UKIP ở Anh) sẽ có điều kiện trỗi dậy. Điều mà James Madison lo sợ - The Tyranny of the Majority - sẽ xảy ra và sẽ là bằng chứng cho những chế độ độc tài tiếp tục rêu rao: "Dân trí thấp chưa nên có dân chủ" hay "Dân chủ sẽ dẫn đến bất ổn"...
Nhưng rồi tôi chợt nghĩ biết đâu nếu Trump/Cruz hay Sanders trở thành tổng thống điều đó lại tốt cho thể chế dân chủ và kinh tế thị trường về lâu dài. Một thể chế dân chủ không chỉ là một cuộc bầu cử (tự do) cho người đứng đầu quốc gia mà còn nhiều yếu tố khác, trong đó quan trọng nhất là nguyên tắc check-and-balance. Bởi vậy dẫu cho đám đông có thể nhất thời nhẹ dạ bầu cho Trump hay Sanders, những người đó cũng không thể dễ gì tự tung tự tác đưa ra những chính sách phá hoại kinh tế/xã hội kiểu như "cách mạng văn hoá" ở TQ hay "đánh tư sản" ở VN.
Bên cạnh check-and-balance, một nền kinh tế thị trường đích thực thường ít phụ thuộc vào giới chính trị gia trong trung/dài hạn. Một phát biểu thiếu trách nhiệm hay một chính sách kinh tế sai lầm thường chỉ làm thị trường chao đảo vài ngày, vài tuần. Từ quan sát cá nhân ở Úc tôi thấy các chính trị gia có ảnh hưởng vào nền kinh tế nhỏ hơn nhiều so với các yếu tố thị trường khác. Cũng có thể vì vai trò của nhà nước ở các nước phương Tây khá nhỏ, nhưng tính phi tập trung của thị trường rất quan trọng. Một nền kinh tế thị trường có nhiều cơ chế chống đỡ lại các cú sốc từ bên ngoài, kể cả các cú sốc chính trị.
Bởi vậy nếu Trump hay Sanders thắng cử (mà tôi vẫn nghĩ và hi vọng không xảy ra), biết đâu diễn biến chính trị/xã hội/kinh tế Mỹ sau đó lại là một bằng chứng nữa cho thấy: "Democracy is the worst form of government except all the others that have been tried."
http://www.economist.com/news/united-states/21692893-tycoon-selling-snake-oil-and-aged-leftie-won-first-primary-oh-dear-trumped-and
http://www.economist.com/news/united-states/21692893-tycoon-selling-snake-oil-and-aged-leftie-won-first-primary-oh-dear-trumped-and
Nhiều người cho rằng về mặt chính trị nếu những ứng viên mị dân và cực tả/cực hữu như vậy trúng cử, nền tảng dân chủ không chỉ của Mỹ mà cả thế giới sẽ bị nghi ngờ. Những đảng phái quá khích ở các nước (như National Front ở Pháp hay UKIP ở Anh) sẽ có điều kiện trỗi dậy. Điều mà James Madison lo sợ - The Tyranny of the Majority - sẽ xảy ra và sẽ là bằng chứng cho những chế độ độc tài tiếp tục rêu rao: "Dân trí thấp chưa nên có dân chủ" hay "Dân chủ sẽ dẫn đến bất ổn"...
Nhưng rồi tôi chợt nghĩ biết đâu nếu Trump/Cruz hay Sanders trở thành tổng thống điều đó lại tốt cho thể chế dân chủ và kinh tế thị trường về lâu dài. Một thể chế dân chủ không chỉ là một cuộc bầu cử (tự do) cho người đứng đầu quốc gia mà còn nhiều yếu tố khác, trong đó quan trọng nhất là nguyên tắc check-and-balance. Bởi vậy dẫu cho đám đông có thể nhất thời nhẹ dạ bầu cho Trump hay Sanders, những người đó cũng không thể dễ gì tự tung tự tác đưa ra những chính sách phá hoại kinh tế/xã hội kiểu như "cách mạng văn hoá" ở TQ hay "đánh tư sản" ở VN.
Bên cạnh check-and-balance, một nền kinh tế thị trường đích thực thường ít phụ thuộc vào giới chính trị gia trong trung/dài hạn. Một phát biểu thiếu trách nhiệm hay một chính sách kinh tế sai lầm thường chỉ làm thị trường chao đảo vài ngày, vài tuần. Từ quan sát cá nhân ở Úc tôi thấy các chính trị gia có ảnh hưởng vào nền kinh tế nhỏ hơn nhiều so với các yếu tố thị trường khác. Cũng có thể vì vai trò của nhà nước ở các nước phương Tây khá nhỏ, nhưng tính phi tập trung của thị trường rất quan trọng. Một nền kinh tế thị trường có nhiều cơ chế chống đỡ lại các cú sốc từ bên ngoài, kể cả các cú sốc chính trị.
Bởi vậy nếu Trump hay Sanders thắng cử (mà tôi vẫn nghĩ và hi vọng không xảy ra), biết đâu diễn biến chính trị/xã hội/kinh tế Mỹ sau đó lại là một bằng chứng nữa cho thấy: "Democracy is the worst form of government except all the others that have been tried."
http://www.economist.com/news/united-states/21692893-tycoon-selling-snake-oil-and-aged-leftie-won-first-primary-oh-dear-trumped-and
http://www.economist.com/news/united-states/21692893-tycoon-selling-snake-oil-and-aged-leftie-won-first-primary-oh-dear-trumped-and
Thursday, February 11, 2016
Kyle Bass là một trong gần chục hedge funders lớn đang short TQ, cho nên không có gì ngạc nhiên khi đọc bài này.
Kyle Bass là một trong gần chục hedge funders lớn đang short TQ, cho nên không có gì ngạc nhiên khi đọc bài này. Nếu lấy công thức của Bass tính ARA cho VN thì con số khoảng 40 tỷ USD, cao hơn so với dự trữ ngoại hối xấp xỉ 30 tỷ (tháng 9/2015). Như vậy nếu lập luận của Bass đúng thì VND có rủi ro bị phá giá lớn hơn RMB nhiều.
PS. Trước đây IMF khuyến cáo dự trữ ngoại tệ bằng 12 tuần giá trị nhập khẩu, bây giờ đã chuyển sang công thức mới như trong bài của Bass. Các bạn có thể tham khảo thêm bài này của IMF: http://www.imf.org/external/np/pp/eng/2014/121914.pdf.
http://www.businessinsider.com.au/kyle-bass-china-does-not-have-enough-money-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/kyle-bass-china-does-not-have-enough-money-2016-2
PS. Trước đây IMF khuyến cáo dự trữ ngoại tệ bằng 12 tuần giá trị nhập khẩu, bây giờ đã chuyển sang công thức mới như trong bài của Bass. Các bạn có thể tham khảo thêm bài này của IMF: http://www.imf.org/external/np/pp/eng/2014/121914.pdf.
http://www.businessinsider.com.au/kyle-bass-china-does-not-have-enough-money-2016-2
http://www.businessinsider.com.au/kyle-bass-china-does-not-have-enough-money-2016-2
Một bài viết hay về một tấm lòng nhân hậu. Bức tranh minh họa thật ý nghĩa.
Một bài viết hay về một tấm lòng nhân hậu. Bức tranh minh họa thật ý nghĩa.
http://www.thesaigontimes.vn/141786/Nguoi-cha-tham-lang.html
http://www.thesaigontimes.vn/141786/Nguoi-cha-tham-lang.html
http://www.thesaigontimes.vn/141786/Nguoi-cha-tham-lang.html
http://www.thesaigontimes.vn/141786/Nguoi-cha-tham-lang.html
Monday, February 1, 2016
Mấy hôm nay báo chí rộ lên tin Thụy Sỹ sẽ bỏ phiếu cho một chính sách trợ cấp 2500 franc cho mỗi công dân bất kể họ...
Mấy hôm nay báo chí rộ lên tin Thụy Sỹ sẽ bỏ phiếu cho một chính sách trợ cấp 2500 franc cho mỗi công dân bất kể họ có thu nhập hay không. Xin làm rõ thêm 2 điểm.
Thứ nhất, ý tưởng guaranteed/unconditional basic income (UBI) này không phải mới. Cuối năm ngoái Phần Lan đã đưa ra kế hoạch áp dụng (800 EUR/người) và một số nơi (vd Hà Lan) đã từng thử nghiệm. Trên thực tế UBI là một hình thức social security tối giản vì nó unconditional. Phe ủng hộ lập luận rằng nếu không còn ai phải lo nghĩ đến nhu cầu sống tối thiểu (thực phẩm, nhà ở) thì họ sẽ dễ dàng "take risk" hơn trong kinh doanh hay ngay cả trong công việc làm thuê (làm trái ý sếp, bỏ việc...). UBI sẽ giảm bớt tội phạm cũng như inequality trong xã hội. Trên thực tế UBI có thể không quá tốn kém (cho budget) nếu nó thay thế hoàn toàn những hình thức trợ cấp xã hội khác (thường kém hiệu quả). Tính hiệu quả của UBI là lý do có những nhà kinh tế cực hữu như Hayek cũng ủng hộ chính sách có vẻ rất socialist này.
Vấn đề thứ hai quan trọng hơn, cuộc bỏ phiếu sắp tới của Thụy Sỹ chính xác ra là một cuộc trưng cầu dân ý (referendum). Hệ thống chính trị của nước này theo mô hình "direct democracy", nghĩa là rất nhiều chính sách do người dân quyết định trực tiếp chứ không phó thác cho đại biểu của mình (các chính trị gia). Bất kỳ một ý tưởng chính sách nào nếu có trên 100 ngàn chữ ký ủng hộ đều được tổ chức referendum và chính quyền bắt buộc phải thi hành kết quả của cuộc referendum đó. Hệ thống chính trị này có những ưu khuyết điểm so với indirect democracy của hầu hết các nước khác trên thế giới. Ưu điểm lớn nhất là nó tạo ra thêm một cơ chế cho phép người dân có thể phế bỏ hoặc đưa ra một chính sách trái với quan điểm của các chính trị gia. Còn khuyết điểm quan trọng là nhiều khi xã hội phải tốn tiền bạc và thời gian với những ý tưởng dở hơi, kiểu như đòi quay về chế độ bản vị vàng hay đặt trần lương của các CEO.
https://en.wikipedia.org/wiki/Basic_income
https://en.wikipedia.org/wiki/Basic_income
Thứ nhất, ý tưởng guaranteed/unconditional basic income (UBI) này không phải mới. Cuối năm ngoái Phần Lan đã đưa ra kế hoạch áp dụng (800 EUR/người) và một số nơi (vd Hà Lan) đã từng thử nghiệm. Trên thực tế UBI là một hình thức social security tối giản vì nó unconditional. Phe ủng hộ lập luận rằng nếu không còn ai phải lo nghĩ đến nhu cầu sống tối thiểu (thực phẩm, nhà ở) thì họ sẽ dễ dàng "take risk" hơn trong kinh doanh hay ngay cả trong công việc làm thuê (làm trái ý sếp, bỏ việc...). UBI sẽ giảm bớt tội phạm cũng như inequality trong xã hội. Trên thực tế UBI có thể không quá tốn kém (cho budget) nếu nó thay thế hoàn toàn những hình thức trợ cấp xã hội khác (thường kém hiệu quả). Tính hiệu quả của UBI là lý do có những nhà kinh tế cực hữu như Hayek cũng ủng hộ chính sách có vẻ rất socialist này.
Vấn đề thứ hai quan trọng hơn, cuộc bỏ phiếu sắp tới của Thụy Sỹ chính xác ra là một cuộc trưng cầu dân ý (referendum). Hệ thống chính trị của nước này theo mô hình "direct democracy", nghĩa là rất nhiều chính sách do người dân quyết định trực tiếp chứ không phó thác cho đại biểu của mình (các chính trị gia). Bất kỳ một ý tưởng chính sách nào nếu có trên 100 ngàn chữ ký ủng hộ đều được tổ chức referendum và chính quyền bắt buộc phải thi hành kết quả của cuộc referendum đó. Hệ thống chính trị này có những ưu khuyết điểm so với indirect democracy của hầu hết các nước khác trên thế giới. Ưu điểm lớn nhất là nó tạo ra thêm một cơ chế cho phép người dân có thể phế bỏ hoặc đưa ra một chính sách trái với quan điểm của các chính trị gia. Còn khuyết điểm quan trọng là nhiều khi xã hội phải tốn tiền bạc và thời gian với những ý tưởng dở hơi, kiểu như đòi quay về chế độ bản vị vàng hay đặt trần lương của các CEO.
https://en.wikipedia.org/wiki/Basic_income
https://en.wikipedia.org/wiki/Basic_income
Subscribe to:
Comments (Atom)