Nhiều chuyên gia kinh tế VN cho rằng nợ xấu là "cục máu đông" làm nghẽn mạch nền kinh tế và nhà nước phải "xử lý nợ...

Nhiều chuyên gia kinh tế VN cho rằng nợ xấu là "cục máu đông" làm nghẽn mạch nền kinh tế và nhà nước phải "xử lý nợ xấu" nếu muốn kinh tế tăng trưởng mạnh. Vấn đề "cục máu đông" tôi đã đề cập đến nhiều lần rồi nên sẽ không bàn thêm nữa, ở đây tôi chỉ muốn nêu ra một điểm là nhiều người hiểu "xử lý nợ xấu" không đúng/không đầy đủ.

Xử lý nợ xấu thường được hiểu là bán hoặc thanh lý những khoản nợ khó/không đòi được. NHNN cũng hiểu theo cách này nên đã lập ra VAMC với mục đích giúp các ngân hàng thanh lý nợ xấu. Thực ra quá trình xử lý nợ xấu bắt đầu từ khi các ngân hàng công nhận một khoản nợ là xấu và trích lập dự phòng cho nó. Sau đó các ngân hàng phải tìm cách tăng vốn (equity) để bù đắp cho khoản lỗ do nợ xấu gây ra. Tăng vốn (recapitalization) thực ra là điểm mấu chốt của quá trình xử lý nợ xấu. Nếu một ngân hàng có CAR cao thì dù vẫn ôm một cục nợ xấu lớn cũng chẳng gây nghẽn mạch cái gì cả. Bài báo bên dưới chỉ ra thực trạng các ngân hàng đang rất khó tăng vốn, đó mới là "cục máu đông".

Tất nhiên thanh lý tài sản thế chấp, chuyển nợ thành vốn góp, tiến hành thủ tục phá sản cho con nợ... là những việc phải làm trong quá trình xử lý nợ xấu. Nhưng nếu chỉ tập trung vào đó mà không quan tâm đến recapitalization thì vài năm nữa các chuyên gia và NHNN vẫn tiếp tục ca bài "xử lý nợ xấu". Một câu hỏi cần đặt ra là với tình trạng tăng vốn cho các ngân hàng đã khó khăn như vậy thì chính phủ/NHNN cần có chính sách gì để tháo gỡ?

Cách dễ nhất là chính phủ chi tiền ngân sách ra để "giải cứu" các ngân hàng khó khăn (tăng vốn) với cam kết sẽ bán lại phần vốn của mình khi ngân hàng lành mạnh trở lại. Cách thứ hai là yêu cầu SCIC mua cổ phần của các ngân hàng, tất nhiên phải thực hiện một cách chuyên nghiệp và độc lập. Cách thứ ba là mở room cho các nhà đầu tư nước ngoài, các ngân hàng nước ngoài mua cổ phần chiến lược. Cuối cùng là khuyến khích sự phát triển của các quĩ đầu tư trong nước (mutual fund/ETF/PE) mà một biện pháp rất hiệu quả là cho phép thành lập các quĩ hưu trí theo nguyên tắc defined contribution. Phát triển hệ thống các quĩ đầu tư này không chỉ giúp tăng vốn ngân hàng mà còn giúp các doanh nghiệp có thêm một kênh huy động vốn hiệu quả bên cạnh vay ngân hàng/phát hành bond và IPO trên thị trường chứng khoán.

Một điểm "tế nhị" nữa là để xử lý vấn đề nợ xấu về lâu dài NHNN (và chính phủ) phải "dũng cảm" để các ngân hàng "cụt vốn" phá sản. Nỗi lo sợ "mất ổn định hệ thống" đã được viện dẫn bao năm nay để bảo vệ các ngân hàng yếu kém, thực ra chỉ là cách che dấu bản chất "yếu không dám ra gió" của NHNN và Bảo hiểm tiền gửi. Nếu cần thiết cứ để một vài ngân hàng phá sản, NHNN bơm thanh khoản đầy đủ và vô điều kiện, Bảo hiểm tiền gửi/Bộ TC tăng mức bảo hiểm lên 100% như nhiều nước đã làm trong giai đoạn khủng hoảng vừa qua. Đó sẽ là cây gậy buộc các ngân hàng phải mau chóng "xử lý nợ xâu".

http://www.thesaigontimes.vn/158982/Ngan-hang-“doi”-nguon-von-tu-co.html
http://www.thesaigontimes.vn/158982/Ngan-hang-“doi”-nguon-von-tu-co.html