Hôm qua một bạn hỏi tôi về negative interest rate thì hôm nay đọc được bài này: toàn bộ đường yield curve của Thuỵ Sĩ (từ overnight đến 50 year) đã rớt xuống dưới không. Điều đó có nghĩa là ở thời điểm này các nhà đầu tư chấp nhận trả tiền cho chính phủ Thuỵ Sĩ để được cho vay. Trái phiếu chính phủ một số nước khác (Nhật, Đức) cũng đã rơi xuống negative.
Sở dĩ có hiện tượng này là vì trong tình hình rối ren hiện tại, trái phiếu chính phủ những quốc gia đó được coi là safe haven và các nhà đầu tư chấp nhận trả phí (negative yield) để được các chính phủ giữ hộ tiền. Giới đầu tư hiện tại cho rằng "the return OF capital is more important than the return ON capital".
Một lý do nữa là với các nhà đầu tư nước ngoài expected return khi đầu tư vào trái phiếu chính phủ Thuỵ Sĩ hay Nhật không chỉ là bond yield mà còn là expected appreciation của đồng franc và đồng yen. Ví dụ một nhà đầu tư Mỹ mua trái phiếu chính phủ Thuỵ Sĩ 10 năm có yield khoảng -0.6% nhưng nếu đồng CHF lên giá 5% so với USD thì anh ta vẫn có lời.
Negative interest rate của các ngân hàng trung ương (vd ECB, BoJ) thì khác. Trong một hệ thống tài chính các ngân hàng thương mại luôn phải có môt khoản deposit ở ngân hàng trung ương (CB). Dù là tiền gửi nhưng thường CB không trả hoặc trả lãi suất rất thấp cho khoản deposit này. Hiện tại một số CB không những không trả lãi mà còn bắt các ngân hàng thương mại phải trả phí (negative interest). Do đó các ngân hàng phải tìm mọi cách cho vay để giảm thiểu số deposit phải gửi ở CB mà gần đây tăng lên rất cao do hậu quả của các chính sách QE và nới lỏng tiền tệ của CB.
Tất nhiên các ngân hàng thương mại có thể cũng buộc khách hàng phải trả phí cho những khoản deposit tại ngân hàng của họ. Tuy nhiên điều này khó hơn vì khách hàng có thể giữ cash ở nhà thay vì deposit vào ngân hàng (một số ngân hàng cũng tăng lượng cash ở hội sở của mình để giảm số deposit ở CB, nhưng cách này không hiệu quả vì chi phí cao).
Cũng chính vì các ngân hàng thương mại khó có thể bắt khách hàng trả phí cho deposit (negative interest) nên sẽ không có chuyện họ cho vay với lãi suất âm. Nghĩa là các ngân hàng có thể giảm lãi suất cho vay đến một mức độ nào đó rồi ngừng không cho vay nữa chứ không thể giảm thấp hơn zero. Chính vì lý do này một số nhà kinh tế cho rằng chinh sách lãi suất âm của một số CB không có hiệu quả kích thích cho vay như các CB mong đợi.
Do đó nếu bạn đang vay/mortgage của một ngân hàng nào đó thì đừng hi vọng một ngày nào đó thay vì phải trả lãi hàng tháng ngân hàng sẽ chuyển vào tài khoản của bạn một khoản tiền nhỏ.
http://www.businessinsider.com.au/all-swiss-government-bond-yields-are-now-negative-2016-7
http://www.businessinsider.com.au/all-swiss-government-bond-yields-are-now-negative-2016-7
"Do đó các ngân hàng phải tìm mọi cách cho vay để giảm thiểu số deposit phải gửi ở CB mà gần đây tăng lên rất cao do hậu quả của các chính sách QE và nới lỏng tiền tệ của CB." CB bắt NH gửi dự trữ bắt buộc theo tổng số vốn huy động được chứ không phải theo lượng tiền còn dư chứ nhỉ, vì thế NH cho vay nhiều hay ít thì cũng không làm thay đổi số tiền dự trữ bắt buộc phải gửi vào CB?
ReplyDelete